Kate Rouch, Giám đốc tiếp thị của OpenAI, phát hiện mắc ung thư vú xâm lấn chỉ vài tuần sau khi đảm nhận vai trò mà cô gọi là “công việc mơ ước” vào tháng 12.2024.
Ung thư vú xâm lấn là thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng các tế bào ung thư đã lan ra khỏi các ống tuyến (ống dẫn sữa) hoặc tiểu thùy (nơi tạo ra sữa), tức là không còn giới hạn trong mô vú ban đầu, mà đã bắt đầu xâm nhập vào các mô xung quanh trong vú và có khả năng lan ra các bộ phận khác của cơ thể (di căn).
Trong một chuỗi bài đăng trên mạng xã hội X hôm 7.6, Kate Rouch cho biết cô chia sẻ câu chuyện của mình để giúp đỡ những người phụ nữ khác và nhấn mạnh: “Chúng ta không thể kiểm soát những gì xảy ra với mình, nhưng có thể chọn cách đối mặt với nó. Bài học lớn nhất của tôi: Không ai chiến đấu một mình”.
Trước khi gia nhập OpenAI để trở thành giám đốc tiếp thị đầu tiên của công ty khởi nghiệp AI này, Kate Rouch từng nắm giữ vai trò tương tự tại Coinbase và làm việc hơn một thập kỷ ở Meta Platforms, gồm vị trí phó chủ tịch, trưởng bộ phận thương hiệu toàn cầu, tiếp thị sản phẩm.
Coinbase là sàn giao dịch tiền mã hóa lớn và nổi tiếng có trụ sở tại Mỹ. Đây là nơi cho phép người dùng mua, bán, lưu trữ và giao dịch các loại tiền mã hóa như Bitcoin, Ethereum…
Kate Rouch cho biết bắt đầu điều trị ung thư vú xâm lấn vào thời điểm diễn ra trận Super Bowl vào tháng 2, khi OpenAI phát sóng quảng cáo đầu tiên trong lịch sử công ty. Kể từ đó, cô đã trải qua 13 đợt hóa trị trong khi vẫn dẫn dắt đội ngũ tiếp thị của OpenAI. Kate Rouch tự tin rằng mình sẽ hồi phục hoàn toàn.
Super Bowl là trận chung kết giải vô địch bóng bầu dục quốc gia Mỹ. Đây là sự kiện thể thao lớn nhất trong năm ở Mỹ, thường diễn ra vào Chủ Nhật đầu tiên của tháng 2.
“Đây là giai đoạn khó khăn nhất trong cuộc đời với tôi, chồng tôi và hai đứa con nhỏ của chúng tôi”, Kate Rouch thừa nhận, đồng thời tiết lộ rằng cô đã nhận được sự hỗ trợ từ OpenAI “trong từng bước đi”.
“Thung lũng Silicon có thể rất khắc nghiệt và mối quan hệ giữa con người thường dựa trên lợi ích là tình cảm hay sự gắn kết cá nhân. Thế nhưng, tôi chưa bao giờ cảm thấy được nâng đỡ nhiều đến vậy. Nhiều người đã xuất hiện theo những cách tuyệt vời và bất ngờ”, Kate Rouch viết thêm.
Kate Rouch cũng chia sẻ rằng chatbot ChatGPT của OpenAI đã giúp cô điều hướng việc chẩn đoán và điều trị bệnh, gồm cả việc giải thích về ung thư theo cách phù hợp với độ tuổi của hai con cô, hỗ trợ nữ giám đốc tiếp thị kiểm soát các tác dụng phụ của hóa trị, tạo ra các bài thiền định cá nhân hóa.
“Trải nghiệm sản phẩm của chính mình với tư cách là bệnh nhân khiến sứ mệnh OpenAI trở nên mang tính cá nhân và gần gũi hơn bao giờ hết”, cô nói.
Kate Rouch cho biết chia sẻ câu chuyện này để khuyến khích những người phụ nữ khác “ưu tiên sức khỏe của bản thân hơn là những yêu cầu từ gia đình và công việc”.
“Một lần khám sức khỏe định kỳ đã cứu sống tôi. Nó cũng có thể cứu sống bạn”, cô chia sẻ trên X.
Kevin Weil, Giám đốc sản phẩm OpenAI, đã thể hiện sự ủng hộ dành cho Kate Rouch trong một phản hồi với chuỗi bài đăng của cô.
“Chúng tôi yêu quý cô, Kate Rouch! Tự hào về cô vì đã kể câu chuyện của mình và vì tinh thần chiến đấu kiên cường”, ông Kevin Weil viết.
Xu hướng dùng chatbot AI tìm lời khuyên y tế và lời cảnh báo
Trong bối cảnh hệ thống chăm sóc sức khỏe tại nhiều quốc gia đang đối mặt với tình trạng quá tải, chi phí khám và chữa bệnh tăng cao và thời gian chờ đợi kéo dài, ngày càng nhiều người dùng chatbot như ChatGPT, Google Gemini, DeepSeek để tìm kiếm lời khuyên y tế.
Theo khảo sát được thực hiện tại Mỹ, khoảng 1/6 người trưởng thành cho biết đã sử dụng chatbot ít nhất một lần mỗi tháng để tham khảo các vấn đề liên quan đến sức khỏe.
Tại Singapore, gần 1/3 số người trẻ tuổi từ 15 đến 35 tuổi báo cáo có triệu chứng trầm cảm, lo âu hoặc căng thẳng, theo một khảo sát năm 2024 của Viện Sức khỏe tâm thần. Trong số 2.600 người tham gia khảo sát, 1/4 đã trải qua các triệu chứng lo âu nghiêm trọng hoặc cực kỳ nghiêm trọng vào tuần trước đó. Nhiều người trong số họ đang tìm đến các chatbot như ChatGPT, Wysa để nhận hỗ trợ cảm xúc.
Singapore là một trong những quốc gia tiên phong trong việc áp dụng AI vào lĩnh vực sức khỏe tinh thần, khi ra mắt chatbot Wysa vào năm 2020 để ứng phó với đại dịch COVID-19. Wysa cung cấp các bài thiền, bài tập thở và động viên tinh thần để giúp người dùng kiểm soát các vấn đề tâm lý.
Theo Pranav Gupta - Giám đốc thương mại toàn cầu của Wysa, hơn 90% người dùng báo cáo rằng họ cảm thấy nhẹ nhõm về mặt cảm xúc và có thể thay đổi góc nhìn của mình. Nhiều người tìm kiếm sự hỗ trợ do căng thẳng trong công việc và các vấn đề tình cảm, vốn trở nên trầm trọng hơn do đại dịch COVID-19.
Những chatbot này mang đến không gian “không phán xét” để con người có thể bày tỏ bản thân, theo ông John Lim - Giám đốc phúc lợi tại Trung tâm Tư vấn Singapore.
“Tôi đã gặp nhiều người sử dụng chatbot AI để hỗ trợ cảm xúc, thường như một bước đầu tiên trước khi tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp hoặc giống công cụ bổ trợ cho trị liệu. Với những người chưa từng tham gia tư vấn trước đây, họ thấy chatbot AI là bước khởi đầu nhẹ nhàng để hiểu rõ hơn sự hỗ trợ tinh thần sẽ trông như thế nào”, John Lim nói.
Các chatbot AI đã trở thành tuyến phòng thủ đầu tiên cho một thế hệ đang gặp khó khăn về sức khỏe tinh thần.
Tại Mỹ, nghiên cứu năm 2021 của công ty chatbot trị liệu Woebot Health cho thấy 22% người trưởng thành từng sử dụng chatbot hỗ trợ sức khỏe tinh thần và gần 1/2 bày tỏ sự quan tâm đến việc này.
Nick Jacobson, phó giáo sư tâm thần học tại Trung tâm Công nghệ và sức khỏe hành vi, thuộc Đại học Dartmouth (Mỹ), đã thực hiện nghiên cứu đầu tiên sử dụng AI tạo sinh để cung cấp liệu pháp tâm lý cho người mắc trầm cảm, lo âu và rối loạn ăn uống.
Kết quả cho thấy một chatbot được lập trình cẩn thận có thể là công cụ trị liệu hữu ích. Người tham gia nghiên cứu có mức độ gắn kết ngang bằng với trị liệu trực tiếp, triệu chứng của họ giảm rõ rệt và mức độ "gắn bó trị liệu" với chatbot cũng tương đương như với các chuyên gia trị liệu.
Nick Jacobson nói: "Nhiều người thực sự đã phát triển một mối liên kết vững chắc và hiệu quả với chatbot của họ". Điều này là một yếu tố then chốt trong một việc trị liệu hiệu quả.
Tuy nhiên, hầu hết chatbot có sẵn trực tuyến không được lập trình cẩn trọng như vậy, khiến người dùng có thể gắn bó cảm xúc với một AI không đủ khả năng xử lý các nhu cầu tâm lý phức tạp.
"Hầu hết mô hình nền tảng đều có thể hành xử theo những cách cực kỳ nguy hiểm với sức khỏe tâm thần, ở mức độ hoàn toàn không thể chấp nhận được. Song rất nhiều người đang dùng chúng để trị liệu hoặc bầu bạn, vấn đề này đang trở nên nghiêm trọng. Tôi nghĩ mọi người cần cẩn trọng hơn", Nick Jacobson cho hay.
Ở Trung Quốc, DeepSeek đã trở thành lựa chọn thay thế cho liệu pháp truyền thống với một số thanh niên tìm đến ứng dụng AI để nhận lời khuyên và tư vấn. Tính đến đầu tháng 3, ít nhất 300 bệnh viện tại Trung Quốc đã bắt đầu sử dụng các mô hình AI của DeepSeek trong chẩn đoán lâm sàng và hỗ trợ ra quyết định y khoa.
Theo một bài báo được đăng trên tạp chí y khoa JAMA, nhóm nghiên cứu cảnh báo rằng xu hướng tạo ra các kết quả “nghe có vẻ hợp lý nhưng không đúng sự thật” của mô hình AI DeepSeek có thể dẫn đến “rủi ro lâm sàng nghiêm trọng”, dù nó có khả năng suy luận mạnh.
Theo Giáo sư Wong Tien Yin (chuyên gia nhãn khoa và cựu giám đốc y khoa tại Trung tâm Mắt Quốc gia Singapore) cùng các đồng tác giả bài báo, những chuyên gia y tế có thể trở nên quá phụ thuộc hoặc thiếu phê phán kết quả đầu ra của DeepSeek. Điều này có thể dẫn đến sai sót trong chẩn đoán hoặc thiên lệch về điều trị, khi các bác sĩ thận trọng hơn có thể phải gánh thêm áp lực xác minh kết quả do AI đưa ra trong môi trường lâm sàng yêu cầu thời gian gấp rút.
Dù nhiều bệnh viện chọn triển khai các mô hình AI DeepSeek tại chỗ thay vì sử dụng giải pháp đám mây để giảm rủi ro về bảo mật và quyền riêng tư, cách tiếp cận này cũng gặp những thách thức. Lý do vì điều đó sẽ “chuyển trách nhiệm an ninh sang cho từng cơ sở y tế riêng lẻ”, trong khi nhiều nơi không có hạ tầng an ninh mạng đầy đủ, theo các nhà nghiên cứu.
Tại Trung Quốc, việc rất nhiều người dân có smartphone nhưng cơ sở hạ tầng y tế tuyến đầu lại không đồng đều về chất lượng đã tạo điều kiện lý tưởng cho rủi ro xảy ra, nhóm nghiên cứu cảnh báo. Cụ thể hơn, người dân dễ dàng tiếp cận các khuyến nghị y tế dựa trên AI, nhưng lại thiếu sự giám sát từ bác sĩ chuyên môn, dẫn đến nguy cơ sai lệch hoặc nguy hiểm trong điều trị.
Các nhà nghiên cứu viết: "Những người dân ở vùng sâu vùng xa với nhu cầu y tế phức tạp giờ đây có quyền tiếp cận chưa từng có tới các khuyến nghị sức khỏe do AI cung cấp, nhưng thường thiếu sự giám sát lâm sàng cần thiết để triển khai an toàn".