Triệt phá đường dây rửa tiền 20 triệu USD, Trung Quốc hiện thu giữ tổng cộng hơn 190.000 Bitcoin 'đen'
Sau khi triệt phá đường dây rửa tiền, giới chức Trung Quốc đã thu giữ hơn 90 Bitcoin và tuyên án tù với các bị cáo trong một chiến dịch mạnh tay nhằm trấn áp tội phạm liên quan đến tiền mã hóa tại nước này. Tổng cộng sau các cuộc điều tra, nước này đã thu giữ 190.000 Bitcoin.
Theo tờ Nhân Dân nhật báo, mới đây, chính quyền quận Hải Điến thuộc thủ đô Bắc Kinh đã phát hiện một đường dây rửa tiền Bitcoin trị giá khoảng 140 triệu nhân dân tệ (tương đương 20 triệu USD), liên quan đến các nhân viên của Kuaishou - nền tảng video ngắn hàng đầu Trung Quốc.
Cuộc điều tra cho thấy một số nhân viên Kuaishou đã cấu kết với đồng phạm bên ngoài để biển thủ tiền công ty, vốn được phân bổ dưới dạng “khoản khuyến khích phát triển kinh doanh”. Theo chính sách trợ cấp của Kuaishou, các khoản thưởng này được thiết kế để thưởng cho các nhà điều hành và nhà cung cấp dịch vụ.
Tuy nhiên, một nhân viên Kuaishou có chức vụ đã lợi dụng quyền hạn để trục lợi cá nhân.
Kuaishou là nền tảng mạng xã hội video ngắn hàng đầu Trung Quốc, tương tự như TikTok (Douyin), cho phép người dùng quay, chỉnh sửa, chia sẻ video và livestream trên smartphone.
Có trụ sở ở Bắc Kinh, Kuaishou được thành lập vào năm 2011 như ứng dụng tạo ảnh GIF, sau đó chuyển sang định dạng video năm 2013.
Khác với TikTok vốn hướng đến nội dung xu hướng và nổi bật, Kuaishou lại nhấn mạnh vào đời sống thường nhật, nội dung bình dị, tự nhiên và gần gũi, khiến nó trở thành nền tảng yêu thích của những người sáng tạo ở nông thôn, công nhân, nông dân hoặc người lao động phổ thông.
Kuaishou là một nền tảng video ngắn có ảnh hưởng mạnh tại Trung Quốc, phục vụ hàng trăm triệu người dùng, đặc biệt nổi bật với hệ sinh thái livestream và thương mại điện tử “nội địa hóa sâu”.
Diễn biến vụ việc
Nhân vật chủ chốt, được truyền thông địa phương xác định là Feng, có trách nhiệm phê duyệt người tham gia mới và xây dựng chính sách khuyến khích.
Trong quá trình triển khai chương trình thưởng mới, Feng đã tạo ra những lỗ hổng chính sách và rò rỉ dữ liệu nội bộ cho các đồng phạm bên ngoài. Những đồng phạm của Feng sau đó đã nộp hồ sơ giả mạo có vẻ đáp ứng đủ điều kiện, qua đó gian lận và chiếm đoạt các khoản tiền thưởng.
Nhóm đối tượng đã lập ra nhiều công ty “ma” để nhận khoản tiền biển thủ và che giấu hành vi trộm cắp. Tiếp đến, bọn chúng chuyển tiền qua 8 sàn giao dịch tiền mã hóa ở nước ngoài, chuyển đổi thành Bitcoin theo nhiều đợt.
Để làm khó việc truy vết, nhóm này còn sử dụng dịch vụ trộn tiền mã hóa, nhằm xóa dấu vết nguồn gốc và điểm đến của dòng tiền.
Sau khi đổi Bitcoin sang nhân dân tệ thông qua các kênh chợ đen, số tiền đã được chuyển vào tài khoản do Feng và các đồng phạm kiểm soát.
Dù thủ đoạn rửa tiền tinh vi, cơ quan chức năng Trung Quốc cuối cùng đã lần ra dấu vết và thu giữ hơn 90 Bitcoin có liên quan đến vụ việc.
Các cá nhân tham gia cũng bị đưa ra xét xử và phải nhận án tù từ 6 tháng đến 14 năm vì hành vi biển thủ công quỹ lẫn sai phạm tài chính.
Vụ việc này cho thấy lập trường cứng rắn của Trung Quốc với các tội phạm liên quan đến tiền mã hóa. Dù đã cấm giao dịch tiền mã hóa từ năm 2017 và tuyên bố mọi giao dịch tài sản số là bất hợp pháp vào năm 2021, Trung Quốc vẫn tích cực kiểm soát lĩnh vực này.
Đáng chú ý, tính đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc đã thu giữ hơn 190.000 Bitcoin từ các cuộc điều tra về hoạt động tiền mã hóa bất hợp pháp, theo trang CS.
Dịch vụ trộn tiền mã hóa là công cụ hoặc nền tảng được sử dụng để ẩn danh nguồn gốc và điểm đến của tiền mã hóa, thường là Bitcoin, bằng cách làm nhiễu luồng giao dịch. Cụ thể hơn, khi người dùng gửi một lượng tiền mã hóa vào dịch vụ này, hệ thống sẽ trộn số tiền đó với tiền của nhiều người dùng khác, sau đó gửi lại số tiền tương đương đến địa chỉ mới mà người dùng cung cấp, nhưng không theo đúng thứ tự hoặc địa chỉ ban đầu. Kết quả là khó truy vết dòng tiền gốc, giúp người dùng ẩn danh tốt hơn.
Song vì tính chất này, dịch vụ trộn tiền mã hóa thường bị lợi dụng cho mục đích rửa tiền, trốn thuế hoặc che giấu hành vi phạm pháp. Các cơ quan thực thi pháp luật ở nhiều nước xem đây là hoạt động đáng ngờ hoặc bất hợp pháp.
Ví dụ nổi tiếng về dịch vụ trộn tiền mã hóa là Tornado Cash, từng bị Bộ Tài chính Mỹ trừng phạt vì bị cáo buộc giúp hacker rửa hàng trăm triệu USD.
Tornado Cash là một giao thức phi tập trung hoạt động trên blockchain Ethereum, được thiết kế để bảo vệ quyền riêng tư giao dịch bằng cách ẩn danh nguồn gốc và điểm đến của tiền mã hóa.
Lý do Trung Quốc cấm giao dịch tiền mã hóa
Trung Quốc đã áp dụng một lập trường cực kỳ cứng rắn với tài sản số, cấm gần như tất cả hoạt động liên quan đến tiền mã hóa, gồm giao dịch, khai thác và cung cấp dịch vụ liên quan. Có nhiều lý do đằng sau quyết định này của chính phủ Trung Quốc, song chủ yếu tập trung vào việc duy trì sự ổn định tài chính, kiểm soát kinh tế và bảo vệ lợi ích quốc gia.
Kiểm soát tài chính và rủi ro hệ thống
Biến động giá: Tiền mã hóa có tính biến động giá rất cao, gây rủi ro lớn cho tài sản của nhà đầu tư và có thể gây mất ổn định thị trường tài chính. Trung Quốc lo ngại rằng sự bùng nổ của tiền mã hóa có thể dẫn đến bong bóng đầu cơ và gây ra khủng hoảng tài chính.
Thao túng thị trường: Thị trường tiền mã hóa dễ bị thao túng do thiếu quy định và tính minh bạch.
Rửa tiền và tài trợ khủng bố: Tính ẩn danh của tiền mã hóa khiến chúng trở thành công cụ lý tưởng cho các hoạt động rửa tiền, tài trợ khủng bố và các giao dịch bất hợp pháp khác. Chính phủ Trung Quốc muốn ngăn chặn các dòng tiền này.
Kiểm soát dòng vốn: Tiền mã hóa có thể được sử dụng để lách các quy định kiểm soát dòng vốn chặt chẽ của Trung Quốc, cho phép tiền chảy ra hoặc vào nước một cách không kiểm soát, ảnh hưởng đến sự ổn định của nền kinh tế.
Bảo vệ chủ quyền tiền tệ và phát triển nhân dân tệ kỹ thuật số (e-CNY)
Chính phủ Trung Quốc coi tiền mã hóa là mối đe dọa tiềm tàng với chủ quyền tiền tệ của đồng nhân dân tệ. Sự phổ biến của tiền mã hóa có thể làm suy yếu vai trò của ngân hàng trung ương trong việc kiểm soát chính sách tiền tệ và lưu thông tiền tệ. Ngoài ra, Trung Quốc tích cực phát triển và triển khai đồng e-CNY do Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc phát hành. Việc cấm tiền mã hóa tư nhân được xem là một động thái nhằm dọn đường cho e-CNY, đảm bảo nó trở thành phương tiện thanh toán và lưu trữ giá trị chính thức, tăng cường kiểm soát của nhà nước với các giao dịch tài chính. e-CNY cũng được kỳ vọng sẽ giúp tăng cường vị thế quốc tế của đồng nhân dân tệ.
Vấn đề môi trường và năng lượng
Tiêu thụ năng lượng khổng lồ: Hoạt động khai thác tiền mã hóa, đặc biệt là Bitcoin, tiêu thụ một lượng điện năng khổng lồ, gây áp lực lớn lên lưới điện quốc gia và đi ngược lại các mục tiêu cắt giảm khí thải carbon của Trung Quốc. Đây là một trong những lý do chính khiến Trung Quốc cấm khai thác tiền mã hóa.
Bảo vệ nhà đầu tư
Chính phủ Trung Quốc lo ngại về việc người dân dễ dàng bị lừa đảo hoặc mất tiền do thiếu hiểu biết khi tham gia vào thị trường tiền mã hóa không được kiểm soát.
Dù lệnh cấm là rất nghiêm ngặt nhưng cần lưu ý rằng việc sở hữu tiền mã hóa cá nhân không phải là bất hợp pháp ở Trung Quốc. Tuy nhiên, các hoạt động kinh doanh liên quan đến tiền mã hóa (giao dịch, khai thác, phát hành token) thì bị cấm hoàn toàn và xử lý nghiêm khắc.