Kinh tế 4.0

Tín chỉ carbon hôm nay (30.7): Việt Nam có thể học cách chăn nuôi bò của Anh

Bùi Tú 30/07/2025 19:00

Xung quanh câu chuyện tín chỉ carbon, một nghiên cứu đột phá từ nước Anh đã mang đến những phát hiện có thể thay đổi cách nhìn nhận về ngành chăn nuôi.

Tín chỉ carbon hôm nay: Khi trang trại trở thành "máy hút carbon"

Dự án bốn năm (2020-2023) được McDonald's tài trợ tại FAI Farms ở Oxfordshire đã mang đến những phát hiện có thể thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về ngành chăn nuôi.

Theo kết quả mô hình hóa, việc chăn nuôi bò theo phương pháp tái sinh có thể hấp thụ nhiều carbon hơn lượng chúng thải ra, biến ngành công nghiệp từng bị lên án thành một phần của giải pháp khí hậu.

Những con số từ nghiên cứu này thực sự ấn tượng. Trang trại 486 hecta không chỉ đạt được mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) mà còn vượt xa mục tiêu này với -49.7 tấn CO₂ tương đương (1 tín chỉ carbon sẽ có giá trị bằng 1 tấn khí CO₂). Điều này có nghĩa là trang trại thực sự đang loại bỏ carbon khỏi khí quyển nhiều hơn lượng nó tạo ra.

bo.jpg
Vừa nuôi bò, vừa giảm khí thải carbon là lợi ích 2 trong 1

Bí quyết nằm ở việc chuyển đổi từ hệ thống chăn thả luân phiên truyền thống sang hệ thống chăn thả đa ô thích ứng (AMP). Phương pháp mới này không chỉ mang lại lợi ích môi trường mà còn cải thiện toàn diện chất lượng cuộc sống trên trang trại: gia súc khỏe mạnh hơn, cấu trúc đất được cải thiện, đa dạng sinh học tăng cường và thậm chí cả nhân viên cũng hạnh phúc hơn.

Tiến sĩ Harry Kamilaris từ Agricarbon - đơn vị chuyên môn về carbon đất thực hiện phân tích - giải thích: "Chúng tôi đã biết từ lâu rằng đất khỏe mạnh có thể tích tụ lượng carbon cao và thật tuyệt vời khi những con số này có thể trở thành một phần của bằng chứng toàn cầu ngày càng tăng để hỗ trợ điều này".

Dữ liệu baseline được thu thập vào tháng 5.2022 trên ba cánh đồng chính cho thấy tổng trữ lượng carbon đạt 3,977 tấn - trung bình 107 tấn/hecta. Đây là một con số đáng kể, phản ánh khả năng tích trữ carbon mạnh mẽ của hệ thống đất đang được quản lý bền vững.

Sự đổi mới trong chăn thả

Hệ thống chăn thả đa ô thích ứng (AMP) hoạt động theo một nguyên lý khôn ngoan: Cho phép gia súc chăn thả chuyên trên đồng cỏ cao trong thời gian ngắn trước khi di chuyển, để lại thời gian dài cho đồng cỏ tái sinh. Phương pháp này mô phỏng cách thức tự nhiên mà các động vật hoang dã từng sống trên thảo nguyên.

Kết quả của việc áp dụng hệ thống này thật đáng kinh ngạc. Karl Williams từ FAI Farms chia sẻ: "Năng suất cỏ tăng đáng kể và cho phép chúng tôi giữ đàn gia súc ngoài trời suốt mùa đông. Chúng tôi chỉ mua một lượng nhỏ thức ăn cho 90 con bò sữa dự trữ; 80 con bò cái và con non được nuôi hoàn toàn từ việc chăn thả và thức ăn thô sản xuất tại trang trại".

Phân tích đất trong phòng thí nghiệm suốt bốn năm thử nghiệm đã tiết lộ những thay đổi đáng kể trong chất lượng đất. Chất hữu cơ trong đất tăng từ trung bình 7.6% lên 9.2% ở độ sâu 0-10cm và từ 2.7% lên 4.4% ở độ sâu 30-50cm.

Điều đặc biệt ấn tượng là carbon hoạt động tăng trung bình 5% ở độ sâu 0-10cm và 81% ở độ sâu 30-50cm trên ba cánh đồng chính. Con số 81% này không chỉ là một thống kê khô khan mà thể hiện sự phục hồi mạnh mẽ của hệ sinh thái đất, nơi các vi sinh vật và quá trình hóa học đang hoạt động tích cực hơn bao giờ hết.

Ý nghĩa đối với ngành công nghiệp thực phẩm toàn cầu

Nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa học thuật mà còn mang lại tác động thực tế to lớn đối với ngành công nghiệp thực phẩm. Dữ liệu mạnh mẽ do Agricarbon sản xuất sẽ cho phép các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm hỗ trợ cam kết phát thải ròng bằng không của họ bằng những phát hiện khoa học vững chắc.

Đối với McDonald's - nhà tài trợ dự án - đây là một công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy việc cung cấp bền vững từ những vùng đất giàu carbon và khỏe mạnh. Công ty có thể giảm phát thải trong chuỗi cung ứng bằng cách hỗ trợ nông dân áp dụng các phương pháp chăn thả tiên tiến.

Tất nhiên, con đường phía trước không phải không có thách thức. Tiến sĩ Kamilaris thừa nhận: "Vì carbon hữu cơ trong đất được tích tụ tương đối chậm, kế hoạch của chúng tôi là thu thập thêm dữ liệu vào mùa xuân 2027 để hỗ trợ quá trình chuyển đổi với các bộ dữ liệu minh bạch và đáng tin cậy".

Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi dài hạn. Carbon trong đất không phải thứ có thể tích tụ qua đêm - đây là một quá trình đòi hỏi thời gian, kiên nhẫn và cam kết bền vững. Việc đo lường lại sau bốn năm sẽ cung cấp dữ liệu quan trọng để củng cố tính toàn vẹn của việc loại bỏ carbon được báo cáo.

Bài học cho nông nghiệp Việt Nam

Nghiên cứu từ FAI Farms mang đến những bài học quý giá cho nông nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong quá trình xây dựng thị trường tín chỉ carbon, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) của Việt Nam vào năm 2050.

Nước ta có truyền thống chăn nuôi lâu đời và diện tích đồng cỏ rộng lớn, đặc biệt ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Việc áp dụng hệ thống chăn thả tái sinh có thể mang lại nhiều lợi ích:

Về môi trường: Giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện chất lượng đất, tăng cường đa dạng sinh học và chống xói mòn đất.

Về kinh tế: Giảm chi phí thức ăn nhập khẩu, tăng năng suất đồng cỏ, cải thiện sức khỏe gia súc và có thể tham gia thị trường tín chỉ carbon trong tương lai.

Về xã hội: Cải thiện điều kiện làm việc cho người nông dân, tạo ra sự khác biệt cạnh tranh cho sản phẩm chăn nuôi và đóng góp vào mục tiêu Net Zero của quốc gia.

Nông nghiệp là giải pháp khí hậu tương lai

Nghiên cứu tại FAI Farms đại diện cho một sự chuyển dịch paradigm quan trọng trong cách chúng ta nhìn nhận về nông nghiệp và biến đổi khí hậu. Thay vì coi nông nghiệp chỉ là nguồn phát thải, chúng ta đang học cách biến nó thành một phần của giải pháp.

Tiến sĩ Kamilaris kết luận: "Đây là một bước quan trọng cho toàn bộ chuỗi cung ứng, cho phép nông dân và các nhà chế biến giảm tổng lượng khí thải carbon của việc sản xuất thịt bò và giúp họ đạt được khát vọng phát thải ròng bằng không."

Những phát hiện từ dự án này không chỉ thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về chăn nuôi bò mà còn mở ra một tương lai mới cho nông nghiệp toàn cầu. Cuộc cách mạng xanh không chỉ đến từ các công nghệ cao siêu mà có thể bắt đầu ngay từ những đồng cỏ quen thuộc, nơi con người và thiên nhiên học cách hòa hợp để tạo ra một tương lai bền vững.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng cấp bách, thị trường tín chỉ carbon đang phát triển; thì những nghiên cứu như thế này mang đến hy vọng rằng chúng ta không chỉ có thể giảm thiểu tác động tiêu cực mà còn có thể chủ động đóng góp tích cực vào việc chữa lành hành tinh. Đó chính là sức mạnh của nông nghiệp tái sinh - không chỉ nuôi sống con người mà còn nuôi dưỡng chính Trái đất.

    Nổi bật
        Mới nhất
        Tín chỉ carbon hôm nay (30.7): Việt Nam có thể học cách chăn nuôi bò của Anh
        • Mặc định

        POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO