Tác hại khôn lường của thực phẩm chức năng giả

Mới đây, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết đã nhận được báo cáo của Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia về kết quả kiểm nghiệm mẫu giám sát, phát hiện thực phẩm bảo vệ sức khỏe Dáng xuân Phục linh Gold và Best Slim Collagen chứa chất cấm Sibutramine.

Cụ thể, thực phẩm bảo vệ sức khỏe Dáng xuân Phục linh Gold (số lô: 11 2023, ngày sản xuất 1.11.2023, hạn dùng 1.11.2026). Thương nhân nhập khẩu, phân phối và chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa là Công ty Cổ phần EU YB, địa chỉ: Tổ 20, phường Minh Tân, TP.Yên Bái.

Trên nhãn sản phẩm này ghi được sản xuất tại: Austin Biologic & Technology Limited Austin Road West Level 206, International Commerce Centre, Hong Kong.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Best Slim Collagen (số lô 29L367, hạn dùng tháng 1.2027). Thương nhân nhập khẩu, phân phối và chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa là Công ty TNHH Thiết bị Y tế Hoa Anh Đào, địa chỉ: Xóm 4 thôn Hải Bối, xã Hải Bối, huyện Đông Anh, Hà Nội.

Trên nhãn sản phẩm ghi xuất xứ từ Mỹ, sản xuất bởi: Arnet Pharmaceutical, 2525 Davie Road, Bldg 330. Davied, Florida 33317.

Trên các sàn thương mại điện tử, thực phẩm bảo vệ sức khỏe Dáng xuân Phục linh Gold được quảng cáo giúp giảm cân an toàn, đốt cháy chất béo, giảm cảm giác thèm ăn. Sản phẩm được rao bán với giá từ 400.000 - 550.000 đồng/hộp 30 viên.

Trong khi đó, thực phẩm bảo vệ sức khỏe Best Slim Collagen được giới thiệu tương tự, giá bán cao hơn, có nơi bán tới 900.000 đồng/hộp 40 viên.

Sibutramine thuộc danh mục chất cấm sử dụng trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Sibutramine có nhiều độc tính và tác dụng phụ, cấu trúc phân tử của Sibutramine giống với ma túy Amphetamine, rất nguy hiểm.

Tại Việt Nam, tháng 6.2010, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đã ban hành công văn về việc ngưng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu Sibutramine. Năm 2011, Cục Quản lý dược cũng đã đình chỉ lưu hành và thu hồi các thuốc chứa hoạt chất Sibutramine do có tác dụng không mong muốn. Cục cũng đã rút số đăng ký của tất cả thuốc có chứa hoạt chất Sibutramine.

Tác hại của thực phẩm chức năng giả

Nhiều bác sĩ cho rằng thực phẩm chức năng giả thường không đảm bảo thành phần hoạt chất như đã công bố, thậm chí có thể chứa các chất nguy hiểm.

Việc sử dụng thực phẩm chức năng giả có thể gây ra các phản ứng dị ứng, ngộ độc hoặc thậm chí là suy gan, suy thận nếu sử dụng lâu dài.

Việc sản xuất thực phẩm chức năng giả thiếu kiểm soát chất lượng có thể dẫn đến sự hiện diện của vi khuẩn, nấm, tạp chất nguy hiểm khác trong sản phẩm.

Đó là các vi sinh vật như E.coli, Salmonella (có thể gây tiêu chảy, ngộ độc thực phẩm); nấm mốc và độc tố nấm (gây hại gan, thận). Bên cạnh đó, kim loại nặng tích tụ trong cơ thể có thể làm tổn thương não và các cơ quan nội tạng.

Không nên lạm dụng thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng khi sử dụng phải có sự tư vấn của bác sĩ, không nên tự ý sử dụng. Đặc biệt, khi sử dụng những loại thực phẩm chức năng không bảo đảm nguồn gốc xuất xứ thì rất nguy hiểm cho sức khỏe.

Theo các bác sĩ, thực phẩm chức năng trước khi sử dụng phải xem cơ thể có cần thiết phải bổ sung hay không. Bởi, cơ thể mỗi người khác nhau, việc dung nạp thuốc sẽ khác. Nếu người có bệnh lý nền về gan, thận dùng không đúng sẽ gây suy gan, suy thận...

Bên cạnh đó thực phẩm chức năng không có nghiên cứu, chứng minh đạt hiệu quả rõ ràng nên chúng được xếp vào nhóm thực phẩm chức năng. Nếu sử dụng tùy tiện sẽ dẫn đến tình trạng ngộ độc do thừa chất, thậm chí biến chứng.

Biến chứng nếu sử dụng thực phẩm chức năng không có chỉ định của bác sĩ dẫn đến dư thừa có thể kể như thừa vitamin D dẫn đến bệnh sỏi thận; thừa vitamin C sẽ gây tiêu chảy, nổi mụn, đau đầu, buồn nôn và phá hủy chức năng của thận, gây sỏi thận; thừa acid folic có thể gây ung thư, đau bao tử, khó ngủ, tim đập nhanh, co giật...

Các nhận biết thực phẩm chức năng thật và giả

- Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất là thông tin trên bao bì. Sản phẩm chính hãng luôn có đầy đủ thông tin về nhà sản xuất như tên công ty, địa chỉ cụ thể, và số điện thoại liên hệ. Nếu sản phẩm chỉ ghi đơn giản như "Made in Vietnam" hay “Made in China” mà không có địa chỉ rõ ràng, đó có thể là sản phẩm giả. Thực phẩm chức năng chính hãng sẽ có tem chống giả đầy đủ và rõ ràng, hãy kiểm tra kỹ xem tem có nguyên vẹn, không bị bong tróc hay rách nát.

- Người dùng nên có thói quen kiểm tra mã vạch. Có thể sử dụng ứng dụng quét mã vạch trên điện thoại (như iCheck Scanner) để kiểm tra thông tin sản phẩm. Nếu quét mã mà không thấy hiển thị thông tin hoặc thông tin không khớp với sản phẩm, rất có thể đó là hàng giả.

- Sản phẩm chính hãng thường có bao bì sắc nét, màu sắc tươi tắn, không bị nhòe, mờ hay sai chính tả. Sản phẩm giả hoặc kém chất lượng sẽ có bao bì nhạt màu hơn, chất liệu dễ bong tróc và không bền. Một số sản phẩm giả còn in chữ mờ hoặc bị nhòe, dễ dàng nhận thấy khi so sánh với sản phẩm chính hãng.

- Giá của thực phẩm chức năng thật thường cao hơn so với các sản phẩm giả hoặc kém chất lượng do chi phí sản xuất, kiểm định chất lượng, nhập khẩu… Nếu một sản phẩm có giá quá rẻ so với mặt bằng chung, hãy cẩn trọng và tìm hiểu kỹ lưỡng về nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm trước khi mua.

- Các sản phẩm chính hãng thường được đăng tải thông tin đầy đủ trên các trang web quốc tế như Amazon, Rakuten,.. Bạn có thể tìm kiếm sản phẩm trên các trang này để kiểm tra thông tin, so sánh giá cả và đọc đánh giá từ người dùng nước ngoài.