Gửi bình luận
Malaysia đã chính thức ra mắt nền tảng Startup ASEAN, một cổng kỹ thuật số được thiết kế để kết nối và hỗ trợ các startup trên khắp khu vực Đông Nam Á.
Sáng kiến này, do Bộ Khoa học, Công nghệ và Đổi mới Malaysia (MOSTI) khởi xướng và được triển khai bởi Cradle Fund Sdn Bhd. Đây là một phần trong chương trình nghị sự của Malaysia với tư cách là Chủ tịch ASEAN năm 2025.
Nền tảng này đóng vai trò như một trung tâm một cửa, cung cấp khả năng tiếp cận thị trường khu vực, nguồn vốn, phát triển nhân tài và thông tin chi tiết về hệ sinh thái khởi nghiệp. Đây cũng là một cấu phần quan trọng của chương trình ASEAN Startup Technology Ignite 2025.
Đơn vị được chỉ định dẫn dắt sáng kiến này là Cradle đã triển khai các chương trình khu vực nhằm tăng cường kết nối và hợp tác. Lộ trình bao gồm giai đoạn tiền ra mắt vào năm 2024, ra mắt đầy đủ vào năm 2025 và thành lập Trung tâm tinh hoa ASEAN cho các startup giai đoạn đầu bắt đầu từ năm 2026.
Giải quyết khoảng cách tài trợ và thúc đẩy hội nhập khu vực
Hệ sinh thái khởi nghiệp của ASEAN đang đối mặt với những khoảng cách tài trợ nghiêm trọng, bất chấp tiềm năng tăng trưởng khổng lồ. Nền tảng Startup ASEAN ra đời nhằm giải quyết thách thức đáng kể này: sự không nhất quán trong đầu tư xuyên suốt các giai đoạn phát triển của startup.
Dữ liệu đầu năm 2024 cho thấy thị trường đầu tư công nghệ đã ổn định nhưng vẫn còn tồn tại những khoảng cách tài trợ cấu trúc dai dẳng, đặc biệt là trong vòng gọi vốn hạt giống (seed funding) và nguồn vốn chuyên biệt cho AI. Sự chênh lệch tài trợ này rất rõ rệt khi các khoản đầu tư Series A lớn gấp ba lần so với các khoản đầu tư giai đoạn hạt giống, có khả năng khiến các nhà sáng lập chất lượng cao phải rời khỏi khu vực.
Việc Malaysia ra mắt nền tảng này diễn ra vào thời điểm chiến lược khi hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á được dự kiến đạt 295 tỉ USD vào năm 2025, mặc dù nguồn vốn tư nhân đã chạm mức thấp nhất trong 6 năm, vào năm 2023.
Bằng cách kết nối các startup với các nhà đầu tư khu vực thông qua một nền tảng thống nhất, sáng kiến của Malaysia trực tiếp giải quyết sự phân mảnh vốn từ lâu đã hạn chế khả năng tiếp cận vốn trên khắp các nền kinh tế đa dạng của ASEAN.
Thúc đẩy nỗ lực hội nhập kinh tế lâu dài của ASEAN
Nền tảng Startup ASEAN đại diện cho sự phát triển của những nỗ lực hội nhập khu vực lâu dài bắt đầu từ khi ASEAN được thành lập vào năm 1967. Sáng kiến này trực tiếp xây dựng dựa trên các khuôn khổ trước đây như Kế hoạch Hành động Chiến lược ASEAN về phát triển SME (2016 - 2025), vốn đã xác định những thách thức hội nhập giữa các quốc gia ASEAN-6 phát triển hơn và các nước CLMV (Campuchia, Lào, Myanmar, Việt Nam).
Thời điểm này cũng phù hợp với các số liệu kinh tế rộng hơn cho thấy doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) chiếm 89% hoạt động kinh doanh trên khắp ASEAN nhưng lại đối mặt với những rào cản đáng kể trong việc mở rộng quy mô trong khu vực.
Bằng cách tập trung hóa khả năng tiếp cận thị trường, nguồn vốn và nhân tài trên mười nền kinh tế đa dạng với hơn 600 triệu dân, nền tảng này giải quyết sự phân mảnh vốn từ lâu đã hạn chế việc mở rộng startup xuyên biên giới. Sáng kiến do Malaysia dẫn đầu này thể hiện cách thức luân phiên Chủ tịch ASEAN có thể thúc đẩy các dự án hội nhập kinh tế cụ thể vượt ra ngoài các cuộc thảo luận chính sách cấp cao.
Hạ tầng kỹ thuật số do chính phủ bảo trợ sự đa dạng ngày càng tăng của startup ASEAN
Nền tảng Startup ASEAN là một ví dụ minh họa cách các chính phủ đang trở thành những nhà xây dựng chủ động cơ sở hạ tầng kỹ thuật số thay vì chỉ là các nhà quản lý hoặc nhà tài trợ cho các hệ sinh thái khởi nghiệp. Điều này thể hiện sự chuyển đổi từ vai trò truyền thống của chính phủ, như đã thấy trong các cuộc thảo luận bàn tròn khu vực nơi phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật số được xác định là một thách thức quan trọng đối với các startup.
Nền tảng này kết nối một hệ sinh thái đã và đang thể hiện sự đa dạng đổi mới đáng kể: từ nền tảng đầu tư nông nghiệp CROWDE của Indonesia đến tiền điện tử tuân thủ luật Sharia HelloGold của Malaysia.
Bằng cách thiết lập một "trung tâm tập trung" kết nối các doanh nhân, nhà đầu tư và tổ chức giữa các quốc gia thành viên, Malaysia đang giải quyết sự phân mảnh về quy định và thị trường đã được nêu ra trong nhiều cuộc thảo luận chính sách khu vực.
Việc triển khai đa giai đoạn mà đỉnh điểm là Trung tâm tinh hoa ASEAN cho các startup giai đoạn đầu vào năm 2026 đã chứng minh cách các sáng kiến của chính phủ có thể cung cấp hỗ trợ cấu trúc dài hạn vượt ra ngoài các khoản tài trợ hoặc ưu đãi ngắn hạn.
