Người già 'phổ cập' công nghệ số: Ai sợ mới thấy khó
"Giờ mình chỉ dạy chúng lễ nghĩa, cách đối nhân xử thế thôi, còn lĩnh vực công nghệ thông tin thì phải nhờ đến chúng “phổ cập” cho mình”, ông Cường cười bảo.
Vì hoàn cảnh gia đình, để giải quyết vấn đề về kinh tế nhằm đảm bảo cho cuộc sống, nhiều người dân trong độ tuổi lao động ở các vùng nông thôn ở nhiều tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL đã rời quê đến các vùng kinh tế, khu công nghiệp ở phía nam như TP.HCM, Đồng Nai… tìm việc làm. Khi đó, ở quê chỉ còn lại người già và trẻ nhỏ. Để liên lạc được với người thân ở xa, nhiều cụ già vốn chẳng biết công nghệ số là gì chỉ biết sử dụng điện thoại “cùi bắp” để trao đổi thông tin qua lại. Những lần gọi điện như vậy khiến họ tiêu tốn khoảng vài chục nghìn đồng tiền cước phí. Để tiết kiệm chi phí, nhiều người đã nhờ con cháu của mình dạy cách kết nối internet, cài đặt mạng xã hội như Zalo, Facebook, Viber…

Vốn ở vùng nông thôn xa xôi, ông Trần Văn Cường (ngụ xã Tân Tiến, Cà Mau) năm nay cũng ngoài 65 tuổi nhưng chẳng biết đến điện thoại thông minh (smartphone) hay "công nghệ số" là gì. Nhiều lần, nghe trên truyền hình nói về tiện ích của công nghệ ông Cường thấy hay nên nhờ con cháu của mình - những đứa trẻ rất nhạy bén với công nghệ - hướng dẫn, “phổ cập” về internet, cách sử dụng điện thoại thông minh để không bị lạc hậu.
“Vì nghèo khó, ở quê thiếu đất sản xuất, để mưu sinh con tôi đã lên thành phố làm công nhân kiếm sống. Giờ trong nhà chỉ còn lại hai vợ chồng già cùng mấy đứa cháu nhỏ đang tuổi ăn học. Trước đây, tôi sử dụng điện thoại 4G thường được gọi là “cùi bắp” để liên lạc với các con cho các cháu gặp cha mẹ của mình. Những lần gọi điện như vậy, cước phí tiêu tốn từ 15.000 - 20.000 đồng, sợ tôi tốn tiền nên con tôi đã gửi về cho chiếc smartphone để tiện liên lạc. Ban đầu, tôi đâu có biết sử dụng, phải nhờ con cháu chỉ dạy cách cài đặt rồi kết bạn với mấy đứa con để chúng gọi về. Mà sử dụng điện thoại thông minh rất hay, mình có thể nhìn thấy hình ảnh trực tiếp, nói chuyện vô tư mà không tốn tiền, chỉ tốn phí đăng ký internet ban đầu thôi, tiết kiệm được nhiều chi phí”, ông Cường chia sẻ.
Theo ông Cường, các cháu nhỏ giờ rất nhạy bén với công nghệ nên nhiều khi người già như ông buộc phải học ở chúng để bắt kịp xu thế. “Các cháu tôi rất giỏi lĩnh vực này, chả thấy ai dạy chúng, vậy mà chúng tiếp cận rất nhanh. Giờ mình chỉ dạy chúng lễ nghĩa, cách đối nhân xử thế thôi, còn lĩnh vực công nghệ thông tin thì mình phải nhờ đến chúng “phổ cập” cho mình”, ông Cường cười bảo.

Ông Trần Văn Hoàng (71 tuổi), ngụ phường Lý Văn Lâm (Cà Mau) cho hay, hoàn cảnh gia đình khó khăn nên các con ông người đều đi làm ăn ở xa, mỗi năm chỉ về thăm nhà đúng dịp Tết. Trước đây, để liên lạc với các con của mình, mỗi tháng ông Hoàng phải tiêu tốn từ 300.000 - 450.000 đồng tiền cước điện thoại. Tuy nhiên, từ khi được “phổ cập” công nghệ, biết sử dụng smartphone nên chi phí để liên lạc với người thân của ông Hoàng giảm đi đáng kể.
“Do sử dụng điện thoại thông thường đã quen, nên khi sử dụng điện thoại thông minh tôi rất e ngại. Có lần con tôi mua cho 1 chiếc smartphone, sử dụng vài ngày thì tôi bỏ ngang dù được các con chỉ dẫn nhiều lần nhưng tôi vẫn cảm thấy khó sử dụng. Tuy nhiên, khi được các con khuyên nên học hỏi để giảm chi phí liên lạc hằng tháng thì tôi cũng phải cố gắng trau dồi kiến thức. Nhờ có đứa cháu nhiệt tình chỉ dẫn nên đến nay, tôi đã thông thạo gọi điện thông qua mạng xã hội Zalo. Nhờ đó, chi phí sinh hoạt hằng tháng giảm nhiều, số tiền đó tôi dùng vào việc khác hoặc để dành cho cháu đi học”, ông Hoàng cho biết.
Ông Hoàng còn nói, công nghệ chỉ khó đối với những ai “sợ” nó, nếu biết trau dồi, tìm tòi thì thông thạo rất nhanh. “Bây giờ là thời đại của công nghệ số, nếu không học hỏi sẽ bị lạc hậu. Dù tuổi đã cao, có lúc tôi cũng cho rằng học làm gì, có cần thiết không? Nhưng giờ, ngẫm lại tôi thấy dù ở độ tuổi nào, dù ít hay nhiều cũng phải hiểu về công nghệ, nó rất có ích cho xã hội nếu mình ứng dụng đúng cách. Thậm chí, nhiều người còn kiếm được tiền từ nền tảng số”, ông Hoàng chia sẻ.
Ông Lê Tuấn An, một cán bộ đang công tác trong lĩnh vực văn hóa - thông tin phường Tân Thành (Cà Mau) đánh giá: “Thời buổi công nghệ lên ngôi, hiện diện trong nhiều lĩnh vực, từ kinh tế đến cuộc sống. Nhờ các ứng dụng công nghệ, nhiều người đã sử dụng chúng trong hoạt động kinh doanh để kiếm tiền và tìm kiếm nhiều thông tin hữu ích cho đời sống. Đặc biệt, công nghệ giúp kết nối, gắn kết các hoạt động của con người xích lại gần nhau hơn”.