Một hãng xe điện Trung Quốc vỡ mộng ở Thái Lan
Neta, một hãng sản xuất xe điện (EV) của Trung Quốc, đang gặp khó khăn tại Thái Lan, thị trường quốc tế lớn nhất của họ.
Công ty đang vật lộn để đáp ứng các yêu cầu sản xuất do chính phủ đặt ra, đồng thời giải quyết các khiếu nại từ đại lý liên quan đến các khoản nợ chưa thanh toán.
Chương trình khuyến khích của chính phủ Thái Lan nhằm thúc đẩy sản xuất xe điện trong nước bằng cách miễn thuế nhập khẩu cho các hãng xe. Tuy nhiên, chương trình yêu cầu sản lượng sản xuất nội địa phải tương ứng với số lượng xe nhập khẩu. Neta không đạt mục tiêu sản xuất năm 2024, khiến phần thiếu hụt bị chuyển sang năm nay.
Vấn đề nội tại và tài chính của Neta
Khủng hoảng tài chính tại công ty mẹ (Hozon New Energy Automobile Co., Ltd.) là nguyên nhân gốc rễ của nhiều vấn đề của Neta tại Thái Lan. Hozon đã báo cáo khoản lỗ vượt quá 100 tỉ nhân dân tệ, dẫn đến áp lực tái cấu trúc khẩn cấp.
Do khó khăn tài chính, Neta đã không thể sản xuất đủ số lượng xe theo yêu cầu, dẫn đến việc hơn 5.000 đơn đặt hàng vay vốn đã được duyệt bị hủy bỏ chỉ trong 6 tháng. Tình trạng thiếu phụ tùng thay thế nghiêm trọng cũng gây ra sự chậm trễ đáng kể trong việc sửa chữa xe theo bảo hành, khiến nhiều xe không thể hoạt động.
Neta đang gặp phải các khiếu nại từ các đại lý tại Thái Lan về việc chậm thanh toán các khoản nợ liên quan đến hỗ trợ xây dựng showroom và dịch vụ hậu mãi. Một số đại lý đã phải đóng cửa nhiều showroom do mất niềm tin vào hướng đi kinh doanh của Neta. Mạng lưới đại lý của Neta đã giảm mạnh từ 66 địa điểm vào tháng 3 xuống còn 53 vào cuối tháng 5 và dự kiến sẽ tiếp tục giảm.
Người dùng xe Neta liên tục phàn nàn trên mạng xã hội về các vấn đề bảo trì và hỗ trợ sau bán hàng còn hạn chế. Nhiều trung tâm dịch vụ bị đóng cửa hoặc từ chối thực hiện yêu cầu bảo hành do thiếu phụ tùng, khiến khách hàng không nhận được bồi thường hoặc hoàn trả trong khi xe của họ không hoạt động được.
Neta đã buộc phải chạy các chương trình khuyến mãi "mua 4 tặng 1", tương đương với giảm giá 20%, để thanh lý hàng tồn kho, cho thấy tình hình tài chính cấp bách và mong muốn chuyển đổi hàng tồn kho thành tiền mặt.
Trước Thái Lan, Neta đã phải ngừng hoạt động tại Malaysia và Singapore, khiến Thái Lan trở thành thị trường nước ngoài duy nhất còn lại của họ.
Cạnh tranh khốc liệt ở Thái Lan
Thị trường xe điện Thái Lan đang chứng kiến sự đổ bộ của nhiều thương hiệu Trung Quốc khác (ít nhất 18 hãng), tạo ra một cuộc chiến giá khốc liệt. Các đối thủ lớn và có tiềm lực tài chính mạnh hơn như BYD, Great Wall Motor (GWM) đang áp dụng các chiến lược giảm giá mạnh mẽ, gây áp lực lớn lên các hãng nhỏ hơn như Neta.
Chính phủ Thái Lan có chương trình ưu đãi EV hấp dẫn, miễn thuế nhập khẩu cho các nhà sản xuất ô tô. Tuy nhiên, để nhận được ưu đãi này, các hãng phải cam kết sản xuất một lượng xe tương ứng trong nước (để sản xuất nội địa khớp với khối lượng nhập khẩu).
Do Thái Lan muốn duy trì vị thế là trung tâm sản xuất ô tô của Đông Nam Á và đang thúc đẩy chuyển đổi sang xe điện, nên yêu cầu về nội địa hóa là rất chặt chẽ.
Như đã đề cập ở đầu bài viết, Neta đã không đạt được các mục tiêu sản xuất nội địa năm 2024 và số lượng thiếu hụt đã được chuyển sang năm nay, dẫn đến việc chính phủ Thái Lan giữ lại một số khoản thanh toán trợ cấp cho Neta.
Mặc dù thị trường xe điện nói chung ở Thái Lan vẫn tăng trưởng, nhưng doanh số ô tô tổng thể (gồm cả xe xăng) đã giảm sút đáng kể trong năm 2024. Mức nợ hộ gia đình cao đã hạn chế sức mua của người tiêu dùng, khiến họ thận trọng hơn trong việc chi tiêu cho các mặt hàng giá trị lớn như ô tô.