Hai bên sẽ cùng triển khai một sáng kiến chung có tên “Phòng thí nghiệm Liên kết AI + High-Throughput”, sử dụng trí tuệ nhân tạo để phục vụ cho quá trình phát triển pin lithium.

Trong khuôn khổ hợp tác này, ByteDance sẽ huy động nhóm Seed để tập trung vào phát triển thuật toán mô hình AI. Ngoài ra, nhánh công nghệ doanh nghiệp của ByteDance là Volcano Engine sẽ cung cấp hạ tầng điện toán đám mây để nâng cao hiệu suất mô hình.

Về phía BYD, họ sẽ đóng góp nền tảng thực nghiệm throughput cao, nhằm đảm bảo việc thu thập dữ liệu quy mô lớn được thực hiện liên tục và nhất quán.

Sự hợp tác này sẽ tạo điều kiện cho việc chia sẻ thuật toán, năng lực tính toán và dữ liệu, nhằm giải quyết các thách thức xoay quanh khả năng sạc nhanh, tuổi thọ pin và độ an toàn.

Sáng kiến chung này cho thấy sự giao thoa ngày càng sâu sắc giữa ngành công nghiệp ô tô và công nghệ, đồng thời mở ra một hướng đi mới trong việc ứng dụng AI vào nghiên cứu khoa học và thúc đẩy đổi mới pin điện.

Việc ứng dụng AI đang rút ngắn thời gian đổi mới pin

Mối quan hệ hợp tác giữa BYD và ByteDance phản ánh một xu hướng đang gia tăng: áp dụng AI để vượt qua các rào cản cố hữu trong phát triển pin.

Một nghiên cứu gần đây của Diễn đàn Kinh tế Thế giới cho thấy hơn 60% kỹ sư trong ngành ô tô không hài lòng với các công cụ kiểm định pin hiện tại, vốn chủ yếu dựa trên thử nghiệm vật lý. Chính điều này cho thấy toàn ngành đang có nhu cầu rõ ràng đối với giải pháp AI.

Các nhà sản xuất pin lớn như Samsung SDI và CATL đã tích hợp machine learning vào quy trình phát triển sản phẩm của họ, cho thấy AI đang dần trở thành hạ tầng thiết yếu cho nghiên cứu pin mang tính cạnh tranh.

Tác động của AI được cho là mang tính cách mạng. Các chuyên gia dự đoán nhờ AI, thời gian sạc pin có thể được rút ngắn từ 20–30 phút xuống chỉ còn 5–10 phút. Ngoài ra, chi phí pin có thể giảm từ 120–140 USD/kWh xuống còn 50–60 USD/kWh vào năm 2030.

Mục tiêu của sự hợp tác này là xây dựng một mô hình AI toàn diện, tích hợp dữ liệu thực nghiệm và tính toán, từ đó giải quyết thách thức chung của toàn ngành là rút ngắn chu kỳ phát triển công nghệ pin.

Hợp tác liên ngành đang định hình lại mô hình đổi mới pin

Sự kết hợp giữa một hãng xe (BYD) và một công ty công nghệ (ByteDance) thể hiện một bước chuyển chiến lược trong cách tiếp cận đổi mới pin điện. Các mô hình nghiên cứu pin truyền thống đang được tái định hình, theo xu hướng kết hợp chuyên môn công nghệ từ nhiều lĩnh vực để cùng giải bài toán lưu trữ năng lượng phức tạp.

Cách tiếp cận này phù hợp với mô hình hợp tác được phân tích trong báo cáo của Viện Rocky Mountain, trong đó chỉ ra rằng hơn 1,4 tỉ USD đã được đầu tư vào công nghệ pin chỉ trong nửa đầu năm 2019, và hợp tác liên ngành là yếu tố then chốt để đẩy nhanh đổi mới.

Ngoài ra, nhiều hợp tác tương tự đã xuất hiện trong ngành, chẳng hạn như các chương trình nghiên cứu của IBM, tập trung vào sử dụng AI để phát hiện và tối ưu hóa vật liệu điện phân, nhằm cải thiện hiệu suất pin.

Cấu trúc hợp tác BYD–ByteDance, với việc ByteDance cung cấp nghiên cứu thuật toán và hạ tầng đám mây, còn BYD cung cấp nền tảng thực nghiệm, là ví dụ điển hình cho cách kết hợp chuyên môn bổ sung để vượt qua giới hạn của cách nghiên cứu đơn lẻ truyền thống.

Trí tuệ phần mềm đang trở nên quan trọng ngang với đột phá vật liệu

Việc tập trung vào mô hình AI trong hợp tác này phản ánh một thực tế: trí tuệ phần mềm đang ngày càng trở thành yếu tố quyết định trong đổi mới công nghệ pin, song hành với các nghiên cứu vật liệu truyền thống.

Các thuật toán học máy đã chứng minh khả năng vượt trội trong việc dự đoán trạng thái sức khỏe và mức sạc của pin so với các phương pháp cũ. Ngoài ra, nó có thể giải quyết các thách thức then chốt trong hệ thống quản lý pin (BMS).

AI có thể xử lý dữ liệu theo thời gian thực để dự đoán mô hình suy giảm hiệu suất của pin, đồng thời tối ưu hóa chu kỳ sạc/xả để kéo dài tuổi thọ. Qua đó, nó giúp giải quyết một rào cản lớn trong việc phổ cập xe điện.

Một số nhóm nghiên cứu đã phát triển mô hình AI đặc biệt để dự đoán và ngăn chặn hiện tượng “thermal runaway” – tức quá trình tăng nhiệt mất kiểm soát trong pin lithium-ion, vốn là một trong những nguy cơ an toàn nghiêm trọng nhất hiện nay.

Sự chuyển dịch của toàn ngành sang hệ thống quản lý pin dựa trên phần mềm (software-defined) cho thấy rằng các thuật toán tiên tiến có thể mở khóa các cải tiến hiệu suất, ngay cả khi không cần thay đổi căn bản trong hóa học của pin.

Anh Tú