Theo công ty, bộ phận nghiên cứu Honda R&D đã hạ cánh thành công phương tiện phóng tái sử dụng thử nghiệm dài 6,3 mét sau khi đạt độ cao 271 mét tại cơ sở thử nghiệm ở thị trấn không gian Taiki, phía bắc Nhật Bản.

Trong thông cáo, công ty cho biết mặc dù “chưa có quyết định nào được đưa ra liên quan đến việc thương mại hóa công nghệ tên lửa này, Honda sẽ tiếp tục thúc đẩy nghiên cứu cơ bản với mục tiêu phát triển công nghệ để có thể thực hiện các chuyến phóng dưới quỹ đạo vào năm 2029”.

Năm 2021, Honda cho biết đang nghiên cứu các công nghệ không gian như tên lửa tái sử dụng, nhưng trước đây chưa từng công bố chi tiết về thử nghiệm phóng này. Chuyến phóng dưới quỹ đạo có thể chạm tới rìa không gian vũ trụ nhưng không đi vào quỹ đạo.

Theo Honda, việc nghiên cứu phương tiện phóng “có tiềm năng đóng góp nhiều hơn cho cuộc sống hằng ngày của con người thông qua việc phóng vệ tinh bằng chính tên lửa của Honda, từ đó tạo ra các dịch vụ có thể liên kết với những mảng kinh doanh khác của công ty”.

Các phương tiện phóng tái sử dụng đã trở thành động lực thúc đẩy các sứ mệnh không gian thương mại trong thập niên qua, dẫn đầu là Falcon 9 của SpaceX, trong khi các đối thủ tại Mỹ như Blue Origin cùng các công ty ở Trung Quốc và châu Âu cũng đang có các kế hoạch phát triển tên lửa tái sử dụng.

Startup Innovative Space Carrier có trụ sở tại Tokyo hồi tháng trước cho biết sẽ thử nghiệm phóng nguyên mẫu tên lửa tái sử dụng tại Mỹ vào tháng 12, sử dụng động cơ của Mỹ.

Đối thủ của Honda là Toyota - hãng sản xuất ô tô lớn nhất thế giới tính theo doanh số - đầu năm nay đã thông báo việc đầu tư từ bộ phận nghiên cứu của mình vào hãng sản xuất tên lửa Interstellar Technologies tại Taiki để hỗ trợ sản xuất hàng loạt phương tiện phóng.

Chính phủ Nhật Bản đã thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực không gian trị giá nhiều tỉ USD nhằm trợ cấp cho các công ty tư nhân phát triển tên lửa, vệ tinh và các sứ mệnh khác, với mục tiêu tăng gấp đôi quy mô ngành công nghiệp không gian lên 8.000 tỉ yên (55,20 tỉ USD) vào đầu những năm 2030.

Tên lửa tái sử dụng là gì?

Thông thường, một tên lửa dùng một lần sẽ tách ra thành nhiều tầng và các tầng này sẽ rơi trở lại Trái Đất hoặc bị đốt cháy trong khí quyển. Với tên lửa tái sử dụng, một hoặc nhiều tầng của tên lửa (thường là tầng đẩy đầu tiên - booster) sẽ thực hiện quá trình hạ cánh có kiểm soát

Đầu tiên là phóng và tách tầng. Tên lửa cất cánh và đạt đến một độ cao nhất định. Tầng đẩy đầu tiên (booster) sẽ tách ra khỏi phần còn lại của tên lửa (mang tải trọng hoặc tàu vũ trụ) sau khi hoàn thành nhiệm vụ đẩy ban đầu.

Tiếp theo là quay trở lại và điều chỉnh hướng. Tầng đẩy đã tách sẽ tự động điều chỉnh hướng và sử dụng động cơ của mình để thực hiện một chuỗi các lần đốt ngược chiều (retrograde burns) để giảm tốc độ và hướng về vị trí hạ cánh đã định.

Cuối cùng là hạ cánh chính xác. Khi đến gần mặt đất, tầng đẩy sẽ tiếp tục đốt động cơ để giảm tốc độ xuống gần bằng không, đồng thời sử dụng các chân hạ cánh để tiếp đất một cách thẳng đứng và nhẹ nhàng trên một bệ hạ cánh cố định (trên đất liền hoặc trên tàu không người lái trên biển).

Sau khi hạ cánh, tầng đẩy sẽ được kiểm tra, bảo trì, và tái nạp nhiên liệu để sẵn sàng cho lần phóng tiếp theo.

Lợi ích của tên lửa tái sử dụng

Một trong những lợi ích quan trọng nhất là cắt giảm được chi phí đáng kể. Chi phí chế tạo một tên lửa rất cao, nhưng phần lớn chi phí này nằm ở tầng đẩy đầu tiên và các động cơ. Khi tầng này có thể tái sử dụng, chi phí cho mỗi lần phóng giảm đi đáng kể, có thể tới 90% hoặc hơn.

Tăng tần suất phóng: Việc không phải chế tạo tên lửa mới cho mỗi lần phóng giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị giữa các nhiệm vụ, cho phép các công ty thực hiện nhiều chuyến bay hơn trong một năm.

Ít chất thải hơn: Tên lửa tái sử dụng giúp giảm lượng rác thải vào không gian và các mảnh vỡ rơi xuống biển, góp phần bảo vệ môi trường.

Thúc đẩy đổi mới và cạnh tranh: Việc giảm chi phí và tăng tần suất phóng đã mở ra cánh cửa cho các công ty tư nhân tham gia vào ngành công nghiệp vũ trụ, thúc đẩy sự cạnh tranh và đổi mới công nghệ.

Mở ra cơ hội mới: Chi phí phóng giảm đã tạo điều kiện cho các dự án vũ trụ quy mô lớn hơn, phát triển các chòm vệ tinh lớn (như Starlink), du lịch vũ trụ, và thậm chí là vận chuyển hàng hóa siêu tốc trên Trái đất trong tương lai.

Anh Tú