Nhớ thầy Bửu Triều

Tôi chính thức bước chân qua cánh cổng 40 Tràng Thi của Bệnh viện hữu nghị Việt Đức vào một ngày đầu tháng 9 năm 1984 để bắt đầu cuộc đời của một bác sĩ nội trú ngoại.

Khi cùng những người bạn đồng môn bước vào căn phòng khá nhỏ của Bộ môn Ngoại, nhìn các thầy của bộ môn mà trước đây khi còn là sinh viên năm thứ 3, thứ 4 đi lâm sàng tôi chỉ dám nhìn từ xa xa. Tôi có cảm tưởng thầy nào cũng có một vầng hào quang bao quanh.

Nhưng có một người thầy nhỏ bé, nhanh nhẹn, từ cử chỉ, lời nói tới ánh mắt, nụ cười đều toát lên vẻ hiền hậu và đức độ. Sau này tôi mới biết đó là thầy Bửu Triều - Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại, Chủ nhiệm Khoa tiết niệu, người thầy của những người người thầy.

Hồi ấy, thầy bắt đầu triển khai phẫu thuật nội soi tiết niệu tại bệnh viện. Mỗi lần thầy mổ là mọi người phải tấp nập chuẩn bị từ chiều hôm trước. Phải báo xuống phòng pha chế huyết thanh để chuẩn bị rất nhiều nước cất cho việc tưới rửa bàng quang trong khi mổ. Đội ngũ gây mê hồi sức, dụng cụ viên luôn chăm chú vào công việc hết sức khẩn trương nhưng cũng rất khẽ khàng, không khí trong phòng mổ như đọng lại trong một sự nghiêm trang và cẩn thận. Các bác sĩ nội trú như tôi khi đi luân khoa đến khoa tiết niệu đều háo hức mong đến ngày được phụ mổ cho thầy.

Mỗi khi ca mổ thuận lợi, thầy vui vẻ cho nhìn vào trong ống kính phẫu thuật mà lúc đó cũng chỉ dám nhòm một chút, chỉ thấy loang loáng, hồng hồng là đã hạnh phúc và hãnh diện lắm rồi. Có những ngày khi kết thúc mấy ca mổ thì đã cuối buổi chiều, thầy bước ra, dáng vẻ khá mệt mỏi, với vạt áo mổ phía trước ướt sũng bởi dịch rửa bàng quang trào ra trong khi mổ. Trong lòng tôi trào lên một tình cảm vừa thương thầy, vừa đầy sự kính phục. Khi ấy, thầy đã là bậc cao niên rồi.

Mặc dù vậy, con người nhỏ bé ấy có một sức làm việc và sáng tạo đến kinh ngạc. Là người đứng đầu chuyên ngành tiết niệu, thầy không những tự mình thực hiện nhiều ca phẫu thuật phức tạp, phát triển nhiều kỹ thuật mới, khai sinh ra những chuyên ngành mới như chuyên khoa Nam học, mà còn chủ trì giao ban, đi buồng giảng lâm sàng cho các bác sĩ trẻ, nội trú và sinh viên hằng ngày.

Với vai trò Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại của Trường Đại học y Hà Nội, thầy chủ trì xây dưng bộ giáo trình chuyên ngành ngoại khoa, chủ trì các đề tài nghiên cứu, hướng dẫn luận án, chủ trì các hội đồng khoa học. Tôi đôi khi tự hỏi trong con người thầy làm sao có thể tích tụ một khối năng lượng dồi dào đến vậy.

Thời gian thấm thoắt trôi đi, tôi đã tốt nghiệp bác sĩ nội trú và chính thức trở thành một bác sỹ phẫu thuật của bệnh viện. Tuy không làm cùng chuyên khoa với thầy nhưng hằng ngày đi giao ban tôi vẫn gặp thầy, vẫn dáng người nhỏ bé, vẫn nụ cười hiền hậu, vẫn sự khiêm nhường toát ra từ từng ánh mắt cử chỉ của thầy.

Rồi sau này khi tôi đã trưởng thành, trở thành một lãnh đạo của bệnh viện vẫn luôn nhận được sự quan tâm, động viên của thầy. Mỗi khi gặp thầy, từ xa thầy đã tươi cười, nụ cười hiền hậu đăc trưng và những lời động viên ân cần và bao giờ câu sau cùng cũng là "anh cố gắng nhé".

Sau này, thầy cao tuổi và đã về nghỉ nhưng mỗi dịp khi có những sự kiện lớn của bệnh viện là thầy đến dự, hết sức chỉn chu và đúng giờ, không bao giờ đến muộn.

Tôi có một kỷ niệm riêng với thầy là khi thầy bị viêm ruột thừa, khi đó thầy đã gần 100 tuổi rồi, tôi đến hội chẩn và thầy đề nghị tôi mổ cho thầy.

Thầy nắm tay tôi và bảo "anh mổ thì tôi yên tâm rồi". Ơn giời, ca mổ nội soi của thầy diễn ra suôn sẻ và hôm sau khi tôi thăm lại thì thầy đã ngồi dậy bắt tay tôi. Các bác sĩ và điều dưỡng chăm sóc thầy nói thầy tự mình chịu đựng, không hề tỏ ra đau đớn hay cáu gắt gì với các cháu mà luôn nở một nụ cười hiền khi mọi người đến làm công tác chuyên môn hay thăm thầy.

Là một người thầy lớn, đào tạo ra lớp lớp thế hệ các bác sĩ ngoại khoa ngày nay tỏa ra làm việc tại mọi miền của tổ quốc, tôi tin rằng bất cứ người học trò nào đã từng đi học qua Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đều lưu giữ những hình ảnh và kỷ niệm đẹp về thầy Bửu Triều kính yêu.

Hôm nay, thầy đã đi xa. Vẫn biết rằng đấy là quy luật tất yếu của tạo hóa và thầy đã sống trọn tuổi trời một cách xứng đáng và trọn vẹn, nhưng tin thầy mất vẫn thật là một tin rất buồn. Con xin thắp một nén hương lòng tiễn biệt thầy đi gặp các bậc tiền bối, chắc rằng ở nơi xa ấy, các thầy sẽ mỉm cười và yên tâm rằng sự nghiệp các thầy dày công gieo mầm sẽ được các thể hệ sau tiếp bước vun trồng và phát triển.