Nga trình diễn USV đánh chìm tàu chiến trong tích tắc trên biển Baltic

Nga khẳng định đây là sản phẩm mới được phát triển trong nước nhằm tăng cường năng lực tác chiến phi truyền thống trên biển.

Trình diễn công nghệ

Theo Army Recognition, đoạn video được Bộ Quốc phòng Nga công bố cho thấy chiếc tàu mặt nước không người lái (USV - Unmanned Surface Vehicles) di chuyển nhanh trên mặt biển và lao vào một mục tiêu nổi, sau đó phát nổ tạo ra một cột lửa lớn.

Video cho thấy thiết bị này mang theo một lượng thuốc nổ lớn. Một số blogger quân sự thân Nga cho rằng USV này có thể tự vận hành liên tục trong 24 giờ và tấn công mục tiêu cách xa hơn 300km. Nếu những nhận định trên chính xác, các cảng chiến lược của Ukraine như Odessa hay Izmail sẽ nằm trong tầm tấn công từ bán đảo Crimea. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có bằng chứng độc lập xác nhận khả năng này và cũng chưa có thông tin rõ ràng về việc thiết bị đã được sản xuất hàng loạt hoặc triển khai trong chiến đấu thực tế.

Bộ Quốc phòng Nga không công bố tên chính thức của USV, nhưng xác nhận rằng nhiều hệ thống không người lái khác cũng được thử nghiệm trong cuộc tập trận lần này, bao gồm UAV, UAV FPV, trực thăng không người lái. Việc sử dụng đa dạng nền tảng không người lái cho thấy Nga đang thử nghiệm khả năng tích hợp hệ thống tự động hóa vào tác chiến hải quân tương lai.

Tổng thống Vladimir Putin khẳng định mục tiêu của cuộc tập trận là “huấn luyện lực lượng hải quân đẩy lùi các cuộc tấn công từ biển và thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ tác chiến, chiến thuật trong môi trường thực tế”.

Điều này phản ánh xu hướng của Nga trong việc chuyển đổi học thuyết hải quân từ cách tiếp cận truyền thống sang chiến tranh phi đối xứng, sử dụng công nghệ không người lái để đối phó với các mối đe dọa hiện đại, trong đó có khả năng xảy ra đối đầu với lực lượng hải quân có tổ chức như NATO.

NATO cũng tăng cường năng lực đối phó UAV, USV

Không chỉ Nga, các nước thành viên NATO cũng đang cập nhật học thuyết phòng thủ hải quân để đối phó với mối đe dọa ngày càng gia tăng từ UAV, USV vũ trang trên biển. NATO đã khởi động sứ mệnh Baltic Sentry vào tháng 1.2025, sử dụng đội tàu USV để bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng.

Các USV này được trang bị cảm biến tiên tiến, hệ thống điều hướng dựa trên trí tuệ nhân tạo và khả năng truyền dữ liệu thời gian thực, cho phép tuần tra bền bỉ và phát hiện mối đe dọa dưới nước. Các bài kiểm tra trong các cuộc tập trận như REPMUS đã chứng minh hiệu quả của USV trong việc giám sát và đối phó với các mối nguy tiềm tàng.

Hải quân Mỹ, cũng đã đưa vào chương trình huấn luyện các mô-đun tác chiến mới nhằm hỗ trợ thủy thủ sinh tồn và phản ứng trước các cuộc tấn công từ các thiết bị tự động.

Tại Biển Đỏ, lực lượng Houthi do Iran hậu thuẫn đã sử dụng UAV, USV tấn công các tàu thương mại, gây gián đoạn nghiêm trọng cho các tuyến vận tải biển quốc tế.

Đây là minh chứng cho thấy các loại phương tiện mặt nước không người lái được trang bị vũ trang với chi phí thấp và khả năng khó bị phát hiện, đang trở thành công cụ hiệu quả trong chiến tranh bất đối xứng.

Việc Nga đưa các thiết bị không người lái vào học thuyết tác chiến hải quân cho thấy một thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận chiến lược. Không đơn thuần là sự bắt kịp công nghệ, cuộc tập trận "Bão tháng 7" thể hiện ý định dài hạn trong việc tích hợp các hệ thống không người lái vào tác chiến quy mô lớn, hướng đến mục tiêu chủ động đối phó với các lực lượng hải quân có trình độ cao.

Việc phối hợp nhiều loại phương tiện không người lái từ trên không đến dưới nước, còn gợi mở khả năng phát triển mô hình tác chiến mạng lưới không người lái, nơi các nền tảng tự động có thể chia sẻ dữ liệu, phối hợp tấn công và làm nhiễu hệ thống phòng thủ của đối phương. Tuy chưa rõ Nga đã đạt đến mức độ tích hợp này chưa, nhưng động thái thử nghiệm cho thấy xu hướng tất yếu trong chiến tranh hải quân hiện đại.

Tàu mặt nước không người lái (USV) là các phương tiện tự hành hoặc điều khiển từ xa hoạt động trên bề mặt nước, được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như quân sự, nghiên cứu khoa học và thương mại. USV được trang bị cảm biến tiên tiến, radar, sonar và hệ thống trí tuệ nhân tạo, cho phép thực hiện các nhiệm vụ như giám sát, tuần tra, thu thập dữ liệu và bảo vệ cơ sở hạ tầng.

Ưu điểm của USV bao gồm chi phí vận hành thấp, giảm rủi ro cho con người và khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt. Tuy nhiên, chúng cũng đặt ra thách thức về an ninh mạng và đạo đức trong chiến tranh. Với công nghệ ngày càng tiến bộ, USV đang định hình lại cách tiếp cận an ninh và nghiên cứu trên biển.