Mira Murati - nữ cường từ chối 1 tỉ đô từ Meta

Mira Murati (sinh ngày 16.12.1988, tại Vlore, Albania) là kỹ sư, nhà quản lý công nghệ và doanh nhân nổi bật trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) tại Mỹ. Năm 16 tuổi, cô nhận được học bổng theo học tại Pearson United World College of the Pacific ở Canada. Với năng khiếu học thuật, cô đã tốt nghiệp với hai bằng cử nhân: Cử nhân Nghệ thuật chuyên ngành Toán học tại Cao đẳng Colby và Cử nhân Kỹ thuật Cơ khí tại Cao đẳng Dartmouth.

Cô đã có những bước đột phá đáng kể trong lĩnh vực AI và trở thành một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất trong cuộc đua AI toàn cầu.

Trí tuệ thiên tài đứng sau OpenAI

Trước khi sáng lập Phòng thí nghiệm máy tư duy, Mira Murati từng là Giám đốc Công nghệ (CTO) của OpenAI, một trong những công ty AI tiên tiến nhất thế giới. Vai trò của cô rất quan trọng khi cô tham gia vào việc phát triển nền tảng cho những đột phá lớn. Các công nghệ như ChatGPT, DALL-E và Codex đã hoàn toàn thay đổi cách con người tương tác với AI.

Những công trình mà cô thực hiện đã góp phần đưa AI tạo sinh trở thành một phần của truyền thông chính thống, tạo nên làn sóng đổi mới toàn cầu trên nhiều ngành, từ giáo dục, chăm sóc sức khỏe đến thiết kế và lập trình. Mira không chỉ là một nhà lãnh đạo kỹ thuật, mà còn là một người có tầm nhìn chiến lược. Cô luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đồng bộ hóa giữa an toàn và phát triển có trách nhiệm, đồng thời thúc đẩy tổ chức suy nghĩ sâu sắc về tác động xã hội của các hệ thống AI mạnh mẽ.

Cô còn được xem như “bộ não AI” đằng sau những dự án đầy tham vọng nhất của công ty, đồng thời được khen ngợi vì sự điềm tĩnh và tập trung cao độ. Khả năng lãnh đạo các nhóm đa ngành của cô cũng được đánh giá rất cao, và cách cô kết hợp sự chính xác trong kỹ thuật với tư duy lấy con người làm trung tâm đã tạo nền tảng cho bước đi táo bạo tiếp theo, đó là thành lập công ty AI của riêng mình.

Đầu năm nay, cô đã có bài phát biểu quan trọng tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos. Trong đó, Mira cảnh báo rằng “AI không có giá trị là trí thông minh không có lương tâm”, từ đó khơi dậy cuộc đối thoại quốc tế về đạo đức và chủ quyền AI. Đồng thời, cô cũng tư vấn cho Ủy ban Châu Âu về khuôn khổ quản lý AI mới nổi - một điều hiếm thấy khi xuất phát từ một nhà sáng lập công ty khởi nghiệp.

Thinking Machines Lab - Startup gây chấn động với khoản đầu tư 2 tỉ đô

Thinking Machines Lab được thành lập vào đầu năm 2025 và nhanh chóng trở thành một trong những startup AI được nhiều người quan tâm nhất. Mặc dù công ty vẫn chưa ra mắt sản phẩm nào, nhưng đã huy động thành công khoản đầu tư hạt giống lên đến 2 tỷ đô la, với định giá công ty đạt 12 tỷ đô la. Mục tiêu của Thinking Machines Lab là phát triển một hệ thống AI có thể dễ dàng tùy chỉnh, giải thích và tiếp cận rộng rãi, nhằm thay đổi hoàn toàn cách thức hoạt động của ngành công nghiệp AI. Công ty hoạt động khá bí mật, điều này càng làm tăng sự tò mò và kỳ vọng của mọi người về những sản phẩm và bước tiến sắp tới, đặc biệt khi Mira Murati là người dẫn đầu dự án.

Lời từ chối tỷ đô đi vào lịch sử

Theo báo cáo của Wired, Meta đã đề nghị một số thành viên trong nhóm Murati nhận các gói thù lao từ 200 triệu đến 1 tỉ đô la để gia nhập Phòng thí nghiệm Siêu trí tuệ mới ra mắt của công ty. Tuy nhiên, lời đề nghị đều bị các thành viên nhóm nhóm Murati từ chối. Một số nguồn tin cho biết nhóm Thinking Machines Lab tin rằng cổ phần của họ trong công ty khởi nghiệp này có tiềm năng đáng giá hơn nhiều so với những gì họ nhận được tại Meta. Họ chọn các giá trị, sự độc lập và tầm nhìn của Murati hơn là những khoản lương thưởng công nghệ lớn mà họ được đề nghị.

Trong một ngành công nghệ mà những khoản lương thưởng hậu hĩnh thường chi phối những quyết định quan trọng, lòng trung thành của đội ngũ thể hiện rõ qua việc họ từ chối những lời đề nghị béo bở của Meta, cho thấy họ tin tưởng vào sứ mệnh và tiềm năng dài hạn của công ty khởi nghiệp này đến mức nào. Nhiều nhà quan sát cũng nhận thấy rằng cơ hội góp phần định hình tương lai của AI ngay từ đầu mà không chịu sự ràng buộc của một tập đoàn lớn là một cơ hội hiếm có và ý nghĩa, một cơ hội mà Murati đã dày công xây dựng.

Sự lãnh đạo của Mira Murati đã được công nhận trên toàn thế giới. Cô được vinh danh trong danh sách 100 người có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực AI (năm 2024) của tạp chí Time và 100 phụ nữ quyền lực nhất trong kinh doanh (năm 2023) của tạp chí Fortune.

Với việc Thinking Machines Lab đang trên đà phát triển và lời đề nghị trị giá hàng tỉ đô la của Meta bị từ chối, Murati đã củng cố vị thế của mình trong ngành, không chỉ với tư cách là người xây dựng AI, mà còn là người định hình tương lai của ngành.