Loạt thách thức ngăn máy bay thương mại siêu thanh đi vào hoạt động tại Mỹ

Ngay cả ở thời đại máy bay thương mại siêu thanh đời đầu Concorde còn hoạt động, Mỹ vẫn cấm các chuyến bay với tốc độ cực nhanh chủ yếu do lo ngại về ô nhiễm tiếng ồn từ tiếng nổ siêu thanh. Nhưng giờ đây cả Thượng viện lẫn Hạ viện ở quốc gia này đều đang xem xét dự luật dỡ bỏ hạn chế, tạo điều kiện cho phương tiện kế nhiệm Concorde khai thác nhiều đường bay hơn.

Hiện tại, có vài máy bay đạt vận tốc siêu thanh mà không gây ra tiếng động lớn, chẳng hạn X-59 của NASA, Overture của Boom Supersonic. Động thái mở cửa không phận sẽ là bước tiến lớn của Mỹ.

Lần lượt trong hai tháng 1 và 2, máy bay trình diễn XB-1 thành công vượt qua tốc độ âm thanh không tạo ra tiếng nổ chói tai. Boom Supersonic đặt mục tiêu chế tạo nguyên mẫu động cơ Overture đầu tiên vào cuối năm nay. Nếu mọi việc theo đúng lộ trình thì vào cuối thập kỷ này, các hãng hàng không như: American Airlines, Japan Airlines cùng United Airlines đều có thể nhận số máy bay đầu tiên.

Viễn cảnh hấp dẫn, thực tế khắc nghiệt

Viễn cảnh mà Boom Supersonic vẽ ra vô cùng hấp dẫn. Mọi người có thể làm việc cả ngày ở Bờ Tây nước Mỹ rồi lên chuyến bay siêu thanh để về nơi lưu trú ở Bờ Đông trước nửa đêm. Chiếc Overture sẽ giúp lịch trình như vậy trở nên khả thi với tốc độ bay ổn định Mach 1.7 (hơn 2.000km/giờ) – giảm một nửa thời gian bay xuyên lục địa.

80 hành khách của Overture vẫn được tận hưởng sự thoải mái tương đối. Bản thiết kế cho thấy trong máy bay là những chiếc ghế sang trọng sánh ngang với ghế hạng thương gia trên máy bay thông thường.

Tuy nhiên, phương tiện phải đối mặt với thách thức về phạm vi hoạt động. Phạm vi gần 7.900km đủ cho một chuyến bay xuyên lục địa trên không phận Mỹ hay bay qua Đại Tây Dương đến châu Âu, nhưng không đủ để bay qua Thái Bình Dương mà không dừng lại trung chuyển.

Theo Tổng biên tập Tạp chí The Air Current Jon Ostrower: “Boom Supersonic đi ngược lại xu hướng bay 1 chuyến duy nhất kể từ khi kỷ nguyên máy bay phản lực bắt đầu. Ngay từ đầu các hãng hàng không đã muốn có máy bay hiệu quả hơn”.

Boom Supersonic tự ước tính rằng mỗi ghế trên Overture tiêu thụ nhiều nhiên liệu hơn ghế trên máy bay thông thường (Airbus A350 hoặc Boeing 787) khoảng 2 - 3 lần trong 1 chuyến bay xuyên lục địa. Tổ chức phi lợi nhuận International Council on Clean Transportation xác định mức tiêu thụ nhiên liệu cao gấp 5 - 7 lần.

Các hãng hàng không sẽ bù đắp chi phí nhiên liệu bằng cách tăng giá vé. Đội ngũ nghiên cứu tại Đại học Khoa học ứng dụng Worms gọi đây là “phí bảo hiểm siêu thanh”. Họ ước tính để có lãi, giá vé Overture cần tăng 38% so với giá vé hạng thương gia chuyến New York - Luân Đôn hiện tại, tương đương 4.830 USD/vé.

Nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Boom Supersonic Blake Scholl thừa nhận giá vé Overture có thể vượt quá ngân sách của hầu hết hành khách, nhưng ông tin vẫn có lượng lớn khách sẵn sàng chi trả. Và bao nhiêu người chấp nhận giá cao hơn?

Vài chục năm qua thông tin liên lạc kỹ thuật số đã cải thiện rất nhiều. Cuộc gọi video làm giảm nhu cầu họp trực tiếp, hành khách dễ dàng trả lời thư điện tử thậm chí tham gia cuộc họp trực tuyến lúc đang ngồi trên chuyến bay thông thường.

Một thách thức nữa là vốn đầu tư. Chuyên gia tư vấn Richard Aboulafia (công ty AeroDynamic Advisory) ước tính Boom Supersonic cần 12 - 15 tỉ USD để đưa Overture ra thị trường, nhưng đến nay mới huy động được khoảng 800 triệu USD.

Giám đốc Scholl đưa ra con số dưới 2 tỉ USD. Ông nhấn mạnh công ty tích hợp phần lớn công đoạn sản xuất trong chuỗi cung ứng hàng không vũ trụ nên loại bỏ sự kém hiệu quả, kéo giảm chi phí cũng như đẩy nhanh quá trình phát triển.

Phía đơn vị quản lý cũng đem lại thách thức. Quá trình cấp chứng nhận của Cục Hàng không liên bang Mỹ chậm lại đáng kể kể từ khi Boeing 737 MAX bị cấm bay vào năm 2019.