Giải pháp lọc nước nhiễm mặn tại đồng bằng sông Cửu Long

Tại đồng bằng sông Cửu Long, tỷ lệ sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn quốc gia là khoảng 57%. Theo báo cáo của Cục Thủy lợi, vào mùa khô, tại một số nơi ở đồng bằng sông Cửu Long diễn ra tình trạng không có nước cấp cho các trạm cấp nước tập trung do nguồn nước mặt bị nhiễm mặn.

Tuy nhiên, việc xây dựng nhà máy xử lý nước nhiễm mặn tập trung tại từng địa phương sẽ không tận dụng được những nhà máy cấp nước tập trung sẵn có, chưa kể đòi hỏi nguồn kinh phí rất lớn.

Theo Bộ KH-CN, Viện KH-CN Hàn Quốc (KIST) và Viện KH-CN Việt Nam - Hàn Quốc (VKIST) đã tiếp cận theo hướng xử lý nước nhiễm mặn quy mô nhỏ, có thể đáp ứng nhu cầu về nước uống cho khoảng 500 - 1.000 người/ngày.

Hệ thống xử lý nước nhiễm mặn đầu tiên phát triển bởi KIST và VKIST được đặt tại Trường tiểu học Thạnh Hải (ấp Hưng Thạnh B, huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre) vào năm 2021 với công suất 2m³/ngày.

VKIST cho biết ưu điểm của hệ thống này là sự bổ sung bể keo tụ lắng trước khi đi qua hệ thống lọc, gồm lọc thô và RO. Hệ thống keo tụ lắng cùng với các cột lọc thô sẽ giảm đến mức tối đa các hợp chất hữu cơ chứa sắt, mangan, cũng như các chất rắn hòa tan có trong nước trước khi đi qua màng lọc RO, hạn chế hiện tượng tắc màng lọc…

Sau khi đi qua hệ thống màng lọc RO, các thành phần như muối, các ion hòa tan, vi sinh vật có trong nước sẽ được loại bỏ, và cuối cùng nước sẽ đi qua bộ khử trùng UV để loại bỏ lần cuối các vi sinh vật còn sót lại. Nước sau khi xử lý sẽ được trữ trong bể chứa.

Ngoài ra, hệ thống xử lý nước nhiễm mặn được lắp tại Trường tiểu học Thạnh Hải sử dụng năng lượng mặt trời, tận dụng được đặc điểm năng lượng bức xạ dồi dào. Việc lắp đặt toàn bộ hệ thống xử lý nước trong một container cho phép di chuyển linh hoạt hệ thống tới các địa điểm mong muốn.

Theo VKIST, hệ thống xử lý nước nhiễm mặn hiện tại có thể cung cấp nước uống phục vụ hơn 500 giáo viên và học sinh tại Trường tiểu học Thạnh Hải.

Tiếp nối thành công trên, VKIST tiếp tục cải tiến và tối ưu hóa hệ thống lọc nước dựa trên điều kiện của địa phương, đồng thời nội địa hóa linh kiện, thiết bị nhằm tối ưu hóa chi phí lắp đặt.

Theo đó, hệ thống lọc nước thứ hai được đặt tại Trường phổ thông Dân tộc nội trú THCS Trần Đề (huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) vào tháng 8.2024, đảm bảo cung cấp nước uống cho hơn 300 giáo viên và học sinh.

Việc tiếp tục phát triển và nhân rộng các mô hình như hệ thống lọc nước nhiễm mặn phát triển bởi VKIST và KIST là hết sức cần thiết, đảm bảo mục tiêu tiếp cận nguồn nước sạch cho tất cả mọi người.