‘Gia đình Bitcoin’ giấu mật mã tiền mã hóa ở 4 châu lục sau loạt vụ bắt cóc chấn động

Didi Taihuttu, người đứng đầu Bitcoin Family (Gia đình Bitcoin), cho biết ông đã cải tổ toàn bộ thiết lập bảo mật của gia đình sau nhiều lần bị đe dọa.

Gia đình Taihuttu từng bán sạch mọi tài sản họ có vào năm 2017, từ nhà cửa đến giày dép, để đầu tư toàn lực vào Bitcoin khi giá chỉ khoảng 900 USD (hiện là 105.530 USD). Họ từ lâu đã thể hiện lối sống cực đoan so với phần lớn những người ủng hộ tiền mã hóa khác. Taihuttu đi du lịch toàn thời gian cùng vợ cùng ba cô con gái và hoàn toàn không sử dụng ngân hàng.

Trong 8 tháng qua, ông cho biết gia đình đã bỏ ví cứng truyền thống (thiết bị lưu trữ tiền mã hóa vật lý) và chuyển sang một hệ thống lai: vừa kỹ thuật số vừa vật lý, với cụm từ khôi phục được mã hóa, chia nhỏ và lưu trữ thông qua dịch vụ mã hóa blockchain hoặc giấu rải rác ở bốn châu lục.

“Chúng tôi đã thay đổi mọi thứ. Ngay cả khi ai đó dí súng vào đầu, tôi cũng không thể đưa cho họ nhiều hơn số tiền trong ví trên điện thoại của tôi. Và số đó thì không đáng kể”, Taihuttu chia sẻ với hãng tin CNBC từ thành phố Phuket, Thái Lan.

CNBC từng đưa tin về hệ thống lưu trữ độc đáo của gia đình này vào năm 2022, khi Taihuttu mô tả cách ông giấu ví cứng ở nhiều châu lục, từ căn hộ cho thuê ở châu Âu đến kho tự quản tại Nam Mỹ.

Khi các cuộc tấn công thể chất vào người nắm giữ tiền mã hóa ngày càng phổ biến, những người như gia đình Taihuttu đang phải suy nghĩ lại về mức độ dễ tổn thương của mình.

Tuần này, cảnh sát Ma Rốc đã bắt giữ một người 24 tuổi bị nghi dàn dựng hàng loạt vụ bắt cóc nhắm vào các lãnh đạo tiền mã hóa.

Một nạn nhân (cha của triệu phú tiền mã hóa) từng bị giam giữ nhiều ngày trong ngôi nhà ở phía nam Paris (thủ đô Pháp), thậm chí bị mất một ngón tay trong quá trình tra tấn.

Ở vụ việc khác đầu năm nay, một nhà đồng sáng lập công ty ví điện tử Ledger (Pháp) cùng vợ ông đã bị bắt cóc tại nhà ở miền trung nước Pháp trong một âm mưu tống tiền nhắm đến nhiều lãnh đạo Ledger khác.

Tháng trước tại thành phố New York (Mỹ), giới chức cho biết một nam du khách người Ý 28 tuổi bị bắt cóc và tra tấn suốt 17 ngày trong một căn hộ ở quận Manhattan bởi những kẻ tìm cách lấy mật khẩu Bitcoin. Chúng dùng dây điện để sốc điện, đánh bằng súng và gắn thiết bị AirTag của Apple quanh cổ anh để theo dõi chuyển động.

Điểm chung của các vụ bắt cóc: Chiếm đoạt các thông tin truy cập tiền mã hóa, cho phép chuyển tài sản kỹ thuật số ngay lập tức và không thể đảo ngược.

“Thật sự rất đáng sợ khi thấy nhiều vụ bắt cóc như vậy xảy ra”, JP Richardson, Giám đốc điều hành công ty ví điện tử Exodus, bình luận. Ông kêu gọi người dùng nên kiểm soát vấn đề bảo mật bằng cách chọn phương pháp tự quản lý và lưu trữ số tiền lớn hơn trên ví cứng. Theo JP Richardson, với người sở hữu tài sản khổng lồ thì nên cân nhắc dùng ví đa chữ ký - phương án thường được các tổ chức lớn sử dụng.

JP Richardson cũng khuyên nên phân bổ tiền vào nhiều loại ví khác nhau và tránh giữ số dư lớn trong ví nóng để giảm rủi ro mà vẫn linh hoạt.

Ngừng đăng video du lịch

Sự lo ngại gia tăng này đang thúc đẩy nhu cầu bảo vệ thể chất, với các công ty bảo hiểm đua nhau cung cấp gói bắt cóc và chuộc tiền (K&R) dành riêng cho người nắm giữ tiền mã hóa.

Thế nhưng, Taihuttu không chờ đợi các giải pháp doanh nghiệp. Ông chọn cách phi tập trung hóa hoàn toàn, không chỉ về tài chính, mà cả hồ sơ rủi ro cá nhân.

Khi chuẩn bị quay lại châu Âu từ Thái Lan, vấn đề an toàn đã trở thành chủ đề trò chuyện thường xuyên trong gia đình Taihuttu.

“Cả nhà tôi đã nói về chuyện này rất nhiều. Các con tôi cũng đọc tin tức, đặc biệt là vụ ở Pháp, nơi con gái của một CEO suýt bị bắt cóc ngay trên đường”, Taihuttu kể.

Giờ đây, Taihuttu cho biết ba con gái của ông bắt đầu đặt những câu hỏi khó: Nếu ai đó cố bắt cóc chúng ta thì sao? Mình sẽ làm gì?

Dù ba cô bé chỉ giữ lượng tiền mã hóa rất nhỏ trong ví cá nhân, gia đình Taihuttu đã quyết định tránh đến Pháp.

“Chúng tôi từng nổi tiếng trong một thị trường ngách, nhưng giờ ngách đó đang trở thành thị trường lớn. Tôi nghĩ những vụ cướp này sẽ còn nhiều hơn. Thế nên, chúng tôi sẽ tránh đến nước Pháp”, Taihuttu nói.

Ngay cả ở Thái Lan, Taihuttu gần đây cũng ngừng đăng video du lịch và ngừng quay phim tại nhà sau khi nhận được những tin nhắn đáng lo ngại từ những người lạ tuyên bố đã xác định được vị trí của ông từ các vlog trên YouTube.

“Chúng tôi từng ở một ngôi nhà rất đẹp suốt 6 tháng, rồi tôi bắt đầu nhận được email từ người nói rằng họ biết đó là nhà nào. Họ cảnh báo tôi nên cẩn thận, đừng để con ở nhà một mình. Thế là chúng tôi chuyển nhà. Giờ đây, chúng tôi không quay phim gì nữa”, Taihuttu nói.

“Thế giới này giờ thật kỳ lạ, nên chúng tôi tự đề phòng. Giờ chúng tôi hoàn toàn không dùng ví cứng nữa”, ông tiết lộ thêm.

Giấu mật mã tiền mã hóa ở 4 châu lục

Hệ thống mới của gia đình Taihuttu chia cụm từ khôi phục Bitcoin 24 từ (chìa khóa mật mã để truy cập vào tài sản tiền mã hóa) thành bốn phần, mỗi phần 6 từ, lưu trữ ở các vị trí địa lý khác nhau. Một số phần được lưu kỹ thuật số thông qua các nền tảng mã hóa blockchain, trong khi những phần khác được khắc thủ công lên tấm thép chống cháy bằng búa và máy đục chữ, rồi giấu tại các địa điểm vật lý trải khắp bốn châu lục.

“Ngay cả khi ai đó tìm được 18/24 từ, họ cũng không thể làm gì”, Taihuttu giải thích.

Ngoài ra, ông còn thêm một lớp mã hóa cá nhân bằng cách thay đổi một số từ trong cụm khôi phục để đánh lạc hướng kẻ tấn công tiềm năng. Phương pháp này đơn giản nhưng hiệu quả.

“Bạn chỉ cần nhớ mình đã thay đổi những từ nào”, ông nói.

Theo Taihuttu, một phần lý do gia đình từ bỏ ví cứng vì mất niềm tin vào thiết bị của bên thứ ba. Những lo ngại về cửa hậu (backdoor) và tính năng truy cập từ xa, gồm cả bản cập nhật gây tranh cãi từ Ledger vào năm 2023, khiến gia đình quyết định từ bỏ thiết bị vật lý để chuyển sang bản sao lưu bằng giấy hoặc tấm thép được mã hóa.

Dù gia đình vẫn giữ một phần tiền mã hóa trong ví nóng để chi tiêu hằng ngày hoặc phục vụ chiến lược giao dịch thuật toán, số tiền đó được bảo vệ bằng xác thực đa chữ ký, yêu cầu nhiều người đồng ý trước khi thực hiện giao dịch.

Gia đình Taihuttu dùng ví Safe (trước đây là Gnosis Safe) cho Ether và các altcoin khác, thiết lập nhiều lớp tương tự cho Bitcoin lưu trữ trên các nền tảng như Bybit.

Altcoin là tất cả đồng tiền mã hóa không phải Bitcoin.

Khoảng 65% tài sản tiền mã hóa của gia đình Taihuttu được giữ trong ví lạnh phân bổ trên bốn châu lục - một hệ thống phân quyền mà ông ưa thích hơn so với các kho lưu trữ tập trung như hầm trú ẩn ở dãy núi Alps (Thụy Sĩ) do công ty Xapo (thuộc sở hữu của Coinbase) điều hành. Dù các cơ sở này cung cấp bảo vệ vật lý và dịch vụ thừa kế, Taihuttu không muốn phụ thuộc quá nhiều vào bên thứ ba.

“Nếu một trong những công ty đó phá sản thì sao? Liệu tôi còn truy cập được không? Bạn đang đặt tài sản của mình vào tay người khác”, ông bình luận.

Thay vào đó, Taihuttu giữ chìa khóa của riêng mình, giấu khắp nơi. Ông có thể nạp thêm tiền từ xa, nhưng muốn truy cập thì sẽ phải thực hiện ít nhất một chuyến bay quốc tế, tùy vào mảnh ghép cụm từ nào cần thiết. Taihuttu nói số tiền này được xem như khoản hưu trí dài hạn, chỉ sử dụng nếu giá Bitcoin đạt 1 triệu USD - mục tiêu mà ông đặt ra cho năm 2033.

Điện toán đa bên

Xu hướng bảo vệ đa bên đang mở rộng ngoài ví đa chữ ký. Điện toán đa bên (MPC) đang dần phổ biến như một mô hình bảo mật tiên tiến hơn.

Thay vì lưu khóa riêng tư ở một nơi, MPC chia khóa thành nhiều phần mã hóa, phân phối cho nhiều bên. Giao dịch chỉ được thực hiện khi đạt đủ số bên phê duyệt, giảm thiểu tối đa rủi ro bị trộm cắp hoặc truy cập trái phép.

Ví đa chữ ký yêu cầu nhiều người phê duyệt giao dịch. MPC tiến xa hơn khi chia nhỏ chính khóa riêng tư bằng thuật toán, đảm bảo rằng không cá nhân nào nắm toàn bộ khóa.

Sự chuyển dịch này diễn ra trong bối cảnh các sàn giao dịch tiền mã hóa tập trung như Coinbase đang bị giám sát trở lại, sau khi công ty Mỹ tiết lộ một vụ rò rỉ dữ liệu ảnh hưởng đến hàng chục ngàn khách hàng.

Về phần mình, Taihuttu nói rằng 80% giao dịch của ông giờ thực hiện trên các sàn phi tập trung như Apex (nền tảng giao dịch ngang hàng cho phép người dùng đặt lệnh mua bán mà không cần giao tài sản cho bên trung gian), thể hiện sự trở về đúng tinh thần ban đầu của tiền mã hóa.

Dù từ chối tiết lộ tổng giá trị tài sản, Taihuttu cho biết mục tiêu trong chu kỳ tăng giá hiện tại là đạt tài sản ròng 100 triệu USD, với 60% vẫn được giữ bằng Bitcoin. Phần còn lại gồm Ether, các token lớp 1 như solana, link, sui, cùng ngày càng nhiều công ty khởi nghiệp tập trung vào AI và giáo dục, gồm cả nền tảng do chính ông phát triển, cung cấp khóa học về blockchain và kỹ năng sống cho trẻ em.

Gần đây, ông cũng cân nhắc việc rút khỏi ánh đèn sân khấu.

“Tôi thật sự đam mê việc làm nội dung. Đó là điều tôi yêu thích mỗi ngày. Thế nhưng, nếu điều đó không còn an toàn cho các con gái tôi, tôi thật sự cần phải nghĩ lại”, Taihuttu nói.