Công nghệ quốc phòng thu hút sinh viên Harvard

Nhân viên tuyển dụng của Palantir tranh thủ tiếp cận những sinh viên Harvard tò mò nhằm thu hút họ gia nhập công ty. Palantir được giới thiệu là đơn vị phân tích dữ liệu với nhiều hợp đồng quân sự lớn, phát triển hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) nhắm mục tiêu cho Lầu Năm Góc.

Trong năm qua Palantir rất tích cực tìm đến sinh viên đang theo học tại một trong số đại học hàng đầu thế giới. Câu lạc bộ Cộng hòa Harvard vào mùa thu đã tiếp đón nhà đồng sáng lập Palantir Joe Lonsdale. Công ty còn tài trợ hội nghị thường niên Harvard WECode dành cho đội ngũ nữ kỹ sư máy tính.

Vào một buổi chiều tháng 3 vừa qua, Eric Menser - người phụ trách chương trình khởi nghiệp của Palantir - có mặt ở Phòng thí nghiệm Northwest (thuộc Đại học Harvard) trình bày về nền tảng AI do công ty phát triển. Thành viên câu lạc bộ Harvard Ventures cùng nhiều người tham dự khác được nghe giới thiệu trước về chương trình hỗ trợ khởi nghiệp dự kiến ra mắt vào tháng 4. Sau đó sinh viên ở lại hơn 1 tiếng để đặt vô số câu hỏi.

Sang tháng 4, Trường Kinh doanh Harvard tổ chức Hội nghị Công nghệ và An ninh quốc gia thường niên lần thứ 4, quy tụ giám đốc điều hành nhiều nhà thầu quân sự như Booz Allen Hamilton, Anduril, Epirus, Shield AI. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper cùng cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan góp mặt phát biểu. Hội nghị thu hút hơn 1.000 người tham dự.

Ngày càng nhiều sinh viên Harvard chọn tham gia lĩnh vực công nghệ quốc phòng. Không ít công ty khởi nghiệp của sinh viên tạo ra công cụ phát hiện tín hiệu vô tuyến hay gây nhiễu GPS, sản xuất nam châm đất hiếm, vận hành máy bay không người lái (UAV) hoạt động thành đàn. Các tổ chức tại Harvard đóng vai trò nguồn hỗ trợ chính.

Theo cựu binh không quân Mỹ Artemiy V.Shlyaptsev - người đồng sáng lập một công ty khởi nghiệp xây dựng chương trình thực tế ảo phục vụ huấn luyện quân sự: “Harvard thật tuyệt vời, các nguồn lực ở đây về cơ bản là vô hạn. Các mối liên kết mà chúng tôi tạo ra tại đây là vô giá”.

Đổ xô chọn công nghệ quốc phòng

Quỹ đầu tư mạo hiểm Xfund nổi tiếng với hoạt động tài trợ nhiều công ty khởi nghiệp đa lĩnh vực của sinh viên Harvard. Ba ông Patrick S. Chung, Tuan Ho, Brandon C.Farwell (thành viên quan trọng của Xfund) ghi nhận mức độ quan tâm đến lĩnh vực công nghệ quốc phòng ở sinh viên gia tăng rõ rệt, cả về ý định khởi nghiệp lẫn ý định gia nhập một công ty quốc phòng hiện có.

Công nghệ quốc phòng không chỉ bùng nổ tại Harvard. Theo báo cáo của công ty tư vấn McKinsey & Co, số vòng gọi vốn cho công ty quốc phòng giai đoạn 2018-2023 tăng hơn 80% so với 6 năm trước đó. Anduril và Shield AI (hai nhà thầu lĩnh vực quốc phòng và hàng không vũ trụ) đạt mức định giá hàng tỉ USD.

Dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump, công nghệ quốc phòng càng phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Gần đây Palantir ký được hợp đồng 30 triệu USD với Cơ quan Thực thi di trú và hải quan. Trước đó, Lầu Năm Góc tăng gấp đôi mức trần hợp đồng giữa họ với Palantir lên 1,3 tỉ USD cho đến năm 2029. SpaceX, Blue Origin vào tháng 4 cũng nhận hợp đồng tổng trị giá hơn 8 tỉ USD từ không quân.

Một số sinh viên Harvard cho biết lớp doanh nhân trẻ rất muốn tận dụng xu thế chuyển từ công ty công nghệ quốc phòng truyền thống như Boeing, Lockheed Martin sang công ty khởi nghiệp công nghệ cao của Lầu Năm Góc.

Theo Xfund, thậm chí ngay trước khi xu thế trên trỗi dậy thì cuộc chiến Ukraine cũng đã thúc đẩy sự quan tâm dành cho công nghệ quốc phòng.

“Cuộc chiến được định hình bằng công nghệ mới, được sử dụng theo cách mới. UAV, chiến tranh mạng, tấn công điện tử gây nhiễu GPS và làm gián đoạn thông tin liên lạc”, ông Farwell chỉ ra.

Ông Shlyaptsev nhấn mạnh cuộc chiến khiến mọi người thấy rằng lợi thế quân sự của Mỹ không phải không thể vượt qua: “Thời đại công nghệ quốc phòng này đang ngày càng lớn hơn, vì toàn thế giới phát hiện chẳng ai chuẩn bị tốt cả”.

Sinh viên Caine A.Ardayfio nghỉ học 1 năm để làm kỹ sư phần mềm tại công ty khởi nghiệp hàng không vũ trụ Mach Industries, nơi anh tham gia dự án tên lửa hành trình Viper. Anh từng nghĩ công ty khởi nghiệp của sinh viên khá nhàm chán, nhưng Mach Industries đã khơi dậy sự quan tâm nơi anh khi nhà sáng lập (cựu sinh viên Viện Công nghệ Massachusetts bỏ học) nói về việc chế tạo tên lửa.

Nhiều sinh viên chọn lĩnh vực công nghệ quốc phòng cảm thấy công việc của mình phục vụ không chỉ mục đích quân sự. Nhiều công nghệ là một phần của cuộc sống hằng ngày, chẳng hạn màn hình cảm ứng, interner, GPS. Ngày nay các công ty tuyên bố sản phẩm/dịch vụ mà họ cung cấp mang tính lưỡng dụng. Palantir quảng cáo phần mềm của mình không chỉ hữu ích cho nỗ lực chống khủng bố mà còn cho bệnh viện, ngân hàng.

Theo sinh viên Johnny Ni từng thực tập tại tập đoàn Northrop Grumman: “Có quan điểm tiêu cực rằng chỉ sinh viên thành tích bình thường mới nghĩ đến quốc phòng. Nhưng đây là quan điểm rất lạc hậu. Khi nhìn xa hơn quốc phòng, hầu hết cột mốc công nghệ lớn mà nhân loại đạt được trong lịch sử đều thông qua công nghệ không còn dùng trong chiến tranh hay xung đột nữa. Cá nhân tôi thực sự bị công nghệ quốc phòng hấp dẫn. Tôi nghĩ nó thật ngầu”.

Harvard giúp sức

Đại học Harvard giúp sinh viên mình dấn thân vào lĩnh vực công nghệ quốc phòng bằng cách kết nối họ với đơn vị tài trợ cũng như tận dụng tất cả quan hệ trong giới an ninh quốc gia.

Đáng chú ý là chương trình QLab thuộc Trung tâm Khoa học - Quan hệ quốc tế Belfer. Trong năm đầu tiên đi vào hoạt động, hơn 75 sinh viên đã điền vào mẫu đơn quan tâm và QLab tuyển được 14 nhóm. Nhiều nhóm thành công huy động vốn, xây dựng quan hệ với các nhà thầu quân sự.

Rất khó để sánh kịp Viện Công nghệ Massachusett (vốn được xem như “gã khổng lồ” về kỹ thuật) hay Đại học Stanford (ở Thung lũng Silicon) về sức hút với giới đầu tư lẫn nhà tuyển dụng, nhưng Trường Kinh doanh Harvard hay Trường Quản trị công John F. Kennedy vẫn đang cố gắng định vị bản thân ở vị trí tiên phong trong công nghệ quốc phòng lưỡng dụng.

Đồng sáng lập công ty hàng không vũ trụ Shield AI Brandon Tseng (cựu sinh viên Trường Kinh doanh Harvard) từng rất vất vả duy trì doanh nghiệp trước khi bắt đầu làm việc với đơn vị Harvard Innovation Labs và kết nối với hạ nghị sĩ Jim Matheson, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ash Carter. Sau đó công ty phát triển thần tốc, đến tháng 3 năm nay đạt mức định giá 5,3 tỉ USD.

Dylan T.Driscoll tốt nghiệp tháng 5 năm ngoái, hiện làm việc cho Anduril. Trong 2 năm đầu đại học, anh dự định theo đuổi nghề tư vấn, đến năm cuối chuẩn bị nhận lời mời làm việc cho hãng xe điện Tesla. Thế rồi Hội nghị Công nghệ và an ninh quốc gia khiến Driscoll quyết định chọn lĩnh vực công nghệ quốc phòng.