Lần thứ ba liên tiếp đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam (BCNVN) vô địch AVC Nations Cup khi thắng thuyết phục Philippines trong trận chung kết 3-0 (25/15, 25/17, 25/14) tối 14.6.
Hai lần trước vô địch xa nhà, lần này giải diễn ra trên sân nhà với tư cách đương kim vô địch nên đội BCNVN chịu sức ép tâm lý gấp đôi. Nhưng các cô gái Việt Nam đã hoàn thành nhiệm vụ hơn cả mong đợi.
Chiến thắng tuyệt đối
Ngoài danh hiệu vô địch tập thể, đội BCNVN còn đoạt các danh hiệu cá nhân: "Libero xuất sắc nhất" được trao cho Nguyễn Khánh Đang; Trần Thị Thanh Thúy nhận giải “Chủ công xuất sắc nhất"; đặc biệt Nguyễn Thị Bích Tuyền “ôm” 2 danh hiệu "Đối chuyền xuất sắc nhất" và "VĐV xuất sắc nhất AVC Nations Cup".
Giải diễn ra từ ngày 7 - 14.6 với sự tham dự của 11 đội được chia làm hai bảng thi đấu vòng tròn. Hai đội đứng đầu mỗi bảng vào bán kết loại trực tiếp tranh chức vô địch.
Đội Việt Nam đứng đầu bảng A với 4 trận thắng trọn vẹn 3-0 lần lượt trước Hồng Kông, Đài Loan, Ấn Độ, Úc. Trận bán kết gặp Kazakhstan tái lập trận chung kết 2024 và đội Việt Nam thắng 3-1, đây cũng là ván có bàn thua duy nhất của đội Việt Nam tại giải, khi trận chung kết thắng Philippines 3-0.
Thực tế đội Việt Nam chơi quá hay trận chung kết, vì Philippines đã thắng cách biệt Kazakhstan 3-0 ở bán kết. Dĩ nhiên trong thể thao không có quan hệ bắc cầu, nhưng chúng tôi nhấn mạnh kết quả qua lại giữa 3 đội Việt Nam, Philippines, Kazakhstan, để chúng ta cảm nhận đầy đủ hơn về sức mạnh của đội Việt Nam.
Người hâm mộ bóng chuyền nữ Việt Nam càng vui hơn nữa khi chỉ trong một tuần, đội Việt Nam đã có đến 5 lần thăng hạng, và với 5,01 điểm có thêm sau trận thắng Philippines, đội Việt Nam đã được 141,21 điểm để vươn lên vị trí 26 trên bảng xếp hạng thế giới. Đây cũng là thứ hạng cao nhất trong lịch sử BCNVN.
Cuối cùng, với chức vô địch AVC Nations Cup, đội Việt Nam đã đoạt vé tham dự giải vô địch châu Á 2026.
Sau giải đấu này, đội Việt Nam sẽ trở lại Quảng Ninh tập trung chuẩn bị cho giải bóng chuyền nữ quốc tế VTV Cup 2025 sẽ diễn ra từ ngày 28.6 đến 5.7 tại Vĩnh Phúc.
Sức mạnh từ xã hội hóa
Phong trào BCNVN, đặc biệt trình độ cùng đẳng cấp đội tuyển BCNVN ngày càng lớn mạnh cả chiều rộng lẫn chiều sâu nhờ sự đóng góp không nhỏ của Đài truyền hình Việt Nam khi xuyên suốt hơn 20 năm qua đã tổ chức VTV Cup với chất lượng ngày càng cao.
Nhưng tại sao giải bóng chuyền nữ quốc tế VTV Cup không chỉ tồn tại mà còn ngày càng phát triển thu hút sự quan tâm và yêu mến của đông đảo người hâm mộ bất chấp khó khăn về kinh tế?
Quan trọng là cách làm.
Ví dụ kỷ niệm 20 năm ngày ra đời giải truyền thống VTV Cup 2024 diễn ra tại Nhà thi đấu TDTT tỉnh Ninh Bình từ ngày 24 đến 31.8, ban tổ chức giải phối hợp với địa phương tạo ra “3 trong 1” từ VTV Cup 2024. Tuy là giải thể thao, nhưng không chỉ là một trong những hoạt động văn hóa thể thao nổi bật kỷ niệm 10 năm Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới mà còn là kỷ niệm 20 năm ngày ra đời giải truyền thống VTV Cup, đồng thời là sự kiện diễn ra vào thời điểm Đài truyền hình Việt Nam đang hướng tới kỷ niệm 54 năm ngày phát sóng chương trình truyền hình đầu tiên 7.9.1970 - 7.9.2024.
Nhắc – nhớ rõ chi tiết và bối cảnh xung quanh của giải từ quá khứ đến hiện tại để thấy được giá trị đóng góp của xã hội khi vừa kết hợp được chuyên môn vừa quảng bá hình ảnh, thương hiệu, uy tín của các bên liên quan. Chính giá trị cốt lõi - “các bên cùng thắng” nên tất cả đã đồng hành với nhau trong suốt chặng đường 20 năm VTV Cup tồn tại và phát triển.
Vươn ra biển lớn
Với thành tích vào bán kết giải vô địch châu Á 2023, lần đầu tiên trong lịch sử BCNVN đã giành vé tham dự FIVB Championship 2025, giải đấu được ví là World Cup của bóng chuyền.
Thật ra ba đội có thứ hạng cao nhất tại giải vô địch châu Á 2023 mới giành được 3 suất của châu Á tham dự FIVB Championship 2025 là Trung Quốc, Nhật Bản và Thái Lan. Tuy nhiên may mắn cho Việt Nam khi Thái Lan được chọn là chủ nhà FIVB Women Championship 2025, nên Việt Nam xếp thứ 4 giải châu Á 2023 đã nhận được suất của Thái Lan để lại, khi Thái Lan dự giải với vai trò đội chủ nhà.
Liên đoàn Bóng chuyền thế giới (FIVB) đã gửi thư xác nhận đội tuyển BCNVN chính thức đoạt vé tham dự FIVB Women Championship 2025 diễn ra tại Thái Lan từ ngày 22.8 đến 7.9.
Giải đấu có 32 đội trong đó 16 suất đầu tiên gồm đội đương kim vô địch Serbia và 15 đội tuyển có thứ hạng cao ở các giải vô địch châu lục (mỗi châu lục 3 đội dẫn đầu). 16 suất còn lại sẽ gồm 1 suất cho đội chủ nhà và 15 đội có thứ hạng cao trên bảng xếp hạng thế giới nhưng chưa có suất.
32 đội sẽ tham dự FIVB Women Championship 2025 gồm Serbia, Brazil, Argentina, Colombia, Kenya, Ai Cập, Cameroon, Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Hà Lan, Ý, Dominica, Mỹ, Canada, Ba Lan, Đức, Bỉ, Czech, Ukraine, Puerto Rico, Pháp, Cuba, Bulgaria, Thụy Điển, Mexico, Slovenia, Slovakia, Tây Ban Nha, Hy Lạp và Việt Nam.
Trong lịch sử, chưa bao giờ BCNVN có cơ hội dự giải đấu danh giá này. Tuy nhiên, BCNVN đã 2 lần được dự giải FIVB Challenge Cup vào năm 2023 và 2024. Nếu như năm 2023, đội VN bị loại ngay trận đầu tiên thì qua năm 2024, đội VN đã xếp thứ 3 sau khi lần đầu tiên có trận thắng một đội tuyển từ châu Âu là Bỉ. Thắng đội xếp 13 thế giới, hơn đến 20 bậc, có thể nói đây là chiếc Huy chương đồng lịch sử của BCNVN, dù rằng FIVB Challenger Cup là giải đấu ở cấp độ hai, sau Nations League của FIVB.
Nhấn mạnh thành tích hạng 3 ở FIVB Challenger Cup để chúng ta không ảo tưởng sức mạnh của đội tuyển BCNVN, thay vào đó là để hiểu rõ hơn trình độ giữa đội tuyển BCNVN so với các đội tuyển hàng đầu thế giới vẫn còn khoảng cách xa khi một câu lạc bộ của Nga vẫn có thể đánh bại đội tuyển VN. Ngoài ra có một thực tế không thể phủ nhận, đó là BCNVN chưa bao giờ thắng được Thái Lan ở cấp đội tuyển quốc gia.
Hơn hết, AVC Nations Cup do Liên đoàn Bóng chuyền châu Á tổ chức, là sân chơi hạng hai, trong khi sân chơi hạng nhất là của các đội mạnh như Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc...
***
Nhấn mạnh đến hệ thống thi đấu của bóng chuyền thế giới để chúng ta không ảo tưởng về sức mạnh của đội tuyển BCNVN. Có nghĩa là chúng ta đừng quá kỳ vọng rồi thất vọng nếu như thành tích của đội tuyển BCNVN không được như mong đợi ở FIVB Women Championship 2025.
Nhưng chúng ta nên vui và hy vọng vào tương lai không chỉ vì cú hat-trich ngoạn mục tại AVC Nations Cup, hay vị trí trên bảng xếp hạng thế giới đang ngày càng cao qua đó thể hiện trình độ đội tuyển Việt Nam đang ngày càng tốt hơn, mà còn vì niềm tin có cơ sở hơn khi nhìn qua bóng đá nữ Việt Nam (BĐNVN).
Dù tham dự vòng chung kết World Cup sau bóng đá nữ hai năm (bóng đá nữ đã giành suất tham dự World Cup 2023), nhưng bóng chuyền nữ tốt hơn toàn diện từ phong trào cho đến đỉnh cao, đời sống của các vận động viên, huấn luyện viên cũng tốt hơn, đồng thời sự quan tâm, đóng góp của xã hội dành cho bóng chuyền nữ cũng nhiều hơn. Thậm chí thành tích cấp độ thế giới, tuyến trẻ của bóng chuyền nữ cũng tốt hơn bóng đá nam.
Tất nhiên để tiến xa hơn nữa, rất cần có kế hoạch, chiến lược dài hạn của ngành thể dục thể thao, các ban ngành liên quan, đồng thời cần huy động được sức mạnh xã hội, khi đó vị thế bóng chuyền nữ Việt Nam mới hy vọng được nâng lên một tầm cao mới.
Đó là câu chuyện của tương lai, còn bây giờ, BCNVN đã đạt được những thành tựu vượt ngoài mong đợi.
Nếu để ý, sau AVC Nations Cup (tháng 6.2025), đội tuyển BCNVN sẽ tham dự VTV Cup (tháng 7) rồi FIVB Women Championship (tháng 8)... và tháng 12 là SEA Games.
Đây mới chỉ là lịch thi đấu quốc tế của đội tuyển quốc gia, còn những giải quốc nội, giải vô địch quốc gia... qua đó mật độ thi đấu của các VĐV đỉnh cao Việt Nam khá dày và điều này phù hợp với xu hướng phát triển của bóng chuyền chuyên nghiệp thế giới ngày nay nói riêng và thể chuyên nghiệp thế giới nói chung.